Öğretmenlerin uzaktan eğitim teknolojilerine yönelik adaptasyon durumlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada öğretmenlerin uzaktan eğitimde canlı/sanal ders araçlarını kullanımına yönelik yeniliğe adaptasyon durumlarının ve adaptasyon durumlarında yaşanan farklılıkların dijital yerli ve dijital göçmen nesiller çerçevesinde incelenmesi amaçlanmaktadır. Öğretmenlerin dijital yerli ve dijital göçmen olma durumları, yaş grupları, cinsiyetleri, mezun oldukları okul dereceleri, mesleki tecrübeleri, görev yaptıkları okul türü ve görev yaptıkları sınıf düzeyine göre olan farkları incelenmiştir. Araştırma deseni olarak nicel araştırma yöntemlerinden birisi olan nedensel karşılaştırma araştırma türü kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcıları Türkiye’de ilkokul/ortaokul ve lise düzeyinde farklı branşlarda yer alan 484 öğretmenden oluşmaktadır. Ölçek olarak Ursavaş, Şahin ve McIlroy (2014) tarafından geliştirilen “Öğretmenler İçin Teknoloji Kabul Ölçeği: Ö – TKÖ” kullanılmıştır. Ölçekteki sorular uzaktan eğitim/canlı ders/sanal sınıf konularına uygun olarak düzenlenmiştir. Ölçekte toplam 11 faktör bulunmaktadır. Veriler, Google Form üzerinden gönüllülük esası ile toplanmıştır. Ardından alınan veriler sonrasında Prensky (2001)’nin tanımlarından yola çıkarak öğretmenler dijital yerli ve dijital göçmen olarak 2 gruba bölünmüştür. Verilerin analizi için SPSS 22.0 kullanılmıştır. Öğretmenlerin uzaktan eğitim teknolojilerine adaptasyon durumlarını, cinsiyete, görev yaptıkları okul türü ve sınıf düzeyine göre farklarını bulabilmek için non-parametrik testlerden olan Mann Whitney U testi yapılmıştır. Öğretmenlerin yaş gruplarına, mezun oldukları okul dereceleri ve mesleki tecrübelerine göre farklarını bulabilmek için ise Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin dijital yerli ve dijital göçmen olma durumlarına göre; algılanan kullanışlılık, kolaylaştırıcı durumlar, algılanan eğlence, öz yeterlik, teknolojik karmaşa ve uygunluk faktörleri açısından anlamlı farklar olduğu görülmüştür. Uzaktan eğitim teknolojilerine dijital yerli öğretmenlerin daha fazla adapte olduğu, kullanım açısından sorun yaşamadıkları ve uzaktan eğitim teknolojilerini kullanmanın keyifli olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca meslekte 0- 5 sene arası tecrübesi olanların uzaktan eğitim teknolojilerine daha tecrübeli öğretmenlere göre daha fazla adapte olduğu ve derslerinde daha rahat kullandıkları gözlemlenmiştir

The aim of the study is to examine the differences between teachers' adaptation to distance education/live lessons/virtual classroom technologies. The study was designed as a causal comparison research method which is a quantitative research. Participants were 484 primary/secondary school and high school teachers working in Turkey. Teachers were randomly selected. Data was collected using “Technology Acceptance Measure for Teachers: T – TAM” developed by Ursavaş, Şahin and McIlroy (2014). The questions in the scale were adapted to distance education/ live lesson/ virtual class. There are 11 factors in the scale. SPSS 22.0 was used for data analysis. Mann Whitney U test and Kruskal Wallis tests were applied. The results indicated that there are significant differences in terms of perceived usefulness, facilitating situations, perceived fun, self-efficacy, technological complexity and convenience factors among the digital native and digital immigrant teachers. Based on the results, digital native teachers are adapted more to distance education technologies, they do not have any problems while using distance education. In addition, digital native teachers declared that using distance education technologies is enjoyable. In addition, it has been observed that teachers with 0-5 years of experience in the profession adapted to distance education technologies more. Moreover, digital native teachers were using distance education technologies easier than digital immigrant teachers.