Bazı Azo Boyar Maddelerin Polarografik ve Voltametrik Davranışlarının İncelenmesi

Abstract

ÖZ BAZI AZO BOYAR MADDELERİN POLAROGRAFfK VE VOLTAMETRtK DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Azo bileşikleri yapısında -N=N- çift bağı bulunduran ve çok sayıda türevi olan önemli organik maddelerdir. Azot atomlarına aromatik ve alifatik grup bağlanmasıyla aromatik azo bileşikleri ve alifatik azo bileşikleri olmak üzere iki genel grup oluştururlar. Bu çalışmada azo boyar maddeler, beş bölüm altında incelenmiştir. Birinci bölümde, 4-N,N-dimet ilaminoazobenzen; ikinci bölümde, 4-nitro-4 ' -hidroksi azobenzen; üçüncü bölümde, 4-nitro- 3 ' -ter-büti 1-4 ' -hidroksiazobenzen; dördüncü bölümde, 4-nitro- 2 ' -hidroksi-5 ' -terbüti lazobenzen ve beşinci bölümde, 4-nitro-2 ',4 ' -dihidroksiazobenzenin, Diferansiyel Puis polarografisi, Kare Dalga Voltametrisi, Dönüşümlü Voltametri, Doğrusal Taramalı Voltametri ve Doğru Akım Polarograf isi teknikleri kullanılarak polarografik ve voltametrik davranışları incelenmiştir. Diferansiyel Puis Polarograf isi ve Kare Dalga Voltamet- risi teknikleriyle çalışılan azo boyar maddelerde elektro- aktif, azo ve nitro grupları için pik potansiyeli pH ve pik akımı pH ilişkisi incelenmiştir. Dönüşümlü voltametri tekniğinden elde edilen sonuçlardan pik akımının tarama hızına bağımlılığı belirlenmeye çalışılmıştır. Doğrusal TaramalıVoltametri tekniğinde de Dönüşümlü Voltametri ' de olduğu gribi, pik akımının tarama hızı ve derişime bağımlılığı incelenmiş tir. Çeşitli araştırıcılar tarafından Doğru Akım Polarografi tekniği kullanılarak incelenen azo boyar maddelerde gözlenen polarogramlarla, bu çalışmada elde edilen polarogramlar arasındaki benzerlik aratırılmıştır.

ABSTRACT A POLAROGRAPHIC AND VOLTAMMETRIC INVESTIGATION OF THE BEHAVIOURS OF SOME AZO DYES Having -N=N- double bond within their structures and with too many derivatives, azo dyes are essential organic compounds. They constitute two main categories named aromatic azo compounds and aliphatic azo compounds due to the bonding of an aromatic or aliphatic group to nitrogen atom. In this study, a number of azo dyes have been examined in five chapters: Using Differential Pulse Polarography, Square Wave Voltammetry, Cyclic Voltammetry, Linear Sweep Voltammetry, and Direct Current Polarography tecniques, pola- rographic and voltammetric behaviours of 4-N,N-dimetylamino- azobenzene (Chapter 5.1), 4-ni tro-4 ' -hydroxyazobenzene (Chap ter 5.2), 4-ni tro-3 ' -tert-butyl-4 ' -hydroxyazobenzene (Chapter 5.3), 4-ni tro-2 ' -hydroxy-5 ' -ter t-butylazobenzene (Chapter 5.4), and 4-ni tro-2 ',4 ' -dihydroxyazobenzene (Chapter 5.5) were investigated. The peak potential-pH and peak current-pH relations for electroact i ve, azo and nitro groups in the compounds were searched with Differential Pulse Polarography and Square Wave Voltammetry tecniques. The dependence of the peak current on the scanning rate was tried to be outlined by considering the results obtained from Cyclic Voltammetry. The change of the peak current with the scanning rate and concentration wasVI checked with Linear Sweep Voltammetry tecnique similar to the Cyclic Voltammetry. There are close correspondences between the results presented in this work and the previous conc lusions prevailed by various researchers with azo dyes using Direct Current Polarography method and this has been criti cally taken under consideration here.