Uluslararası Belgelerde ve Afganistan Hukukunda Kadınların Siyasi Hakları ve Katılımı

Abstract

Bu Çalışmada, öncelikle şu soruların cevabını belirlememiz gerekiyor. Kadınlar Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin Anayasasında gerekli siyasi haklara sahip midir değil midir? Acaba uluslararası insan hakları hukukunda böyle önemli bir konuya yer verilmiş midir? Peki Afganistan toplumunda kadınların siyasi haklarını elde etme yolu nasıldır? Gerçekten hükümet içinde kadınlar yürütme ve icra kurulunda ne kadar etkilidirler? Ülkede diğer insanlar gibi kadınlar da aynı siyasal haklara sahiptirler. Afganistan İslam Cumhuriyeti'nde Hükümeti'de, kadın ve erkeklerin bütün siyasi alanda eşit haklara sahip oldukların, uluslararası medeni hukuka bağlı oldukların ifade edilmene rağmen uygulamada hala bazı eksikliklerin olduğu görülmektedir. Esasen, kadınların siyasi alanda aktif olarak rol almasının önündeki en önemli engeller ise, bazı dini ve kültürel anlayışlardır Kadınların anayasal sistemde mevcut siyasi haklarının tam olarak işletilmemesinin ana sorunlarından sebeplerinden bazıları, ülkenin iç yasaları ve diğer bir kısmı da Afganistan Hükümeti tarafından kabul edilen ve yasal sistemimizin bir parçası olan uluslararası yasalara ve antlaşmalara kesin bir bağlılık gösterilmemesidir. 11 Eylül 2001 olayından sonra Afganistan'da yeni hükümetin kurulmasıyla birlikte siyasi alanda kadın hakları ile ilgili yeni bir sayfa açılmıştır. Siyasi, sosyal ve kültürel alanda kadınların hak sahibi olmalarının önünde herhangi bir engel kalmamıştır ve kadınların bu süreçte daha aktif rol almaya başlamışlardır. Kadınların Afganistan siyasetinde rol alma çabalarının hedefi, kendi haklarını korumaları koruyabilmeleri için gösteri veya protestolara katılım hakkı kazanmak, siyasi partilere üyelik, devlet kurumlarında görev alma, siyasi, sosyal-kültürel iv ortamda seçme ve seçilme haklarına sahip olmaktır. Bu araştırmamızda bu konuyla ilgili daha geniş açıklama yapmaya çalışacağız. Yukarıda bahsedildiği gibi uluslararası sistemin Afganistan'a gelmesinden önce kadınların geçmişte Afganistan siyasetinde aktif rol aldığı fazla görülmemiştir. 11 Eylül olayından sonra Birleşmiş Milletlerin önderliğinde uluslararası silahlı güçlerin Afganistan'a gelmesiyle bilikte Afganistan siyasetinde kadınlar için yeni bir sayfa açılmıştır. Çalışma'da, Afganistan'da uluslararası sistemin varlığıyla birlikte yeni hükümetin kurulmasıyla kadınların siyasi durumlarında ne gibi değişikliklerin meydana gildiği ve bu süreçte kurulan yeni sistemin kadınların siyasi haklarını ve katılımını ve seviyede etkilediği sorularının cevapları ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Kadınlar, Siyasi Haklar, Siyasal Katılım, Uluslararası Belgeler ve İnsan Hakları.

Supervisor: Prof. Dr. Mustafa TİFTİK In this research at first consider about this question that does the Islamic Republic of Afghanistan have political rights for women in their domestic laws or not? Is it addressed in international act of human rights on this important occasion? And what is the method of realizing women's political rights in afghan society? Are they really involved in executive functions and government? The political rights of women are part of their human rights and citizenship. Despite the unconditional supplement of Islamic republic of Afghanistan to international covenant on civil and political rights which reflects the full equality of men and women in political rights; unfortunately, its full executive background has not yet been provided in law or in practice. In fact, we could say, the main obstacles to the presence of women in political positions, on one hand, there are legal barriers and on the other hand cultural barriers. The domestic laws of the country are cause of some major problems of women regarding to political rights and some else are because of the lack of practical commitment to international law and treaties which accepted by the afghan government and its consider as part of our legal system. But it was triggered by the new political system in Afghanistan after the September 11 incident the issue of women's political participation in the country has been reviewed and increasing women's political and social activities has led to their greater presence in various political and social spheres. The purpose of political participation of women in Afghanistan are political activities such as participation in demonstrations, membership in political parties, participation as voters and candidates, participation in political and social circles and etc. that I'll will explain more in the research as mentioned above women's political participation didn't had much practically historical background until before the presence of the international community in Afghanistan. After the September 11 incident and the arrival of international forces led by the international community a vi new chapter has emerged in the areas of afghan women's political participation. The main question here is this which come with the new political system in Afghanistan and the presence of the international community, what are the changes in the political situation of women? And how effective has it been? We will answer this question in this research. Key words: women, political rights, political participation, international documents, human rights.