Anestetiğin Estetiği Batı Postmodern Tavır ve Japon Wabi-Sabi

Abstract

Japon estetiğinde Wabi-sabi (侘寂) adında geleneksel olarak benimsenmiş ünlü bir kavram bulunur. Dar bir bağlamda bu kavram kusurlu olmaktan ya da geçici olmaktan doğan güzelliği ön plana çıkarır. İlk bakışta, bu anlayış -geleneksel Batı estetiği ile karşılaştırıldığında- kendisine Batı dünyasında tekabül eden sağlam bir öğe bulamaz gibi gözükür (her ne kadar “kusurun içindeki ya da kusurun güzelliği” teması modern Batı literatürü ve felsefesinde oldukça bilinen bir şey olsa da), Batı sanatında baskın olan mükemmelliğin ve simetrinin güzelliğine dair Grek ideallerinin estetik değeri dolayısıyla. Ama özellikle Post-modern sanattaki anestetik olana (ya da estetik-olmayana) yönelik olumlu yaklaşımlarda ve sanatta modernizmin mimarideki başlangıcındaki mekân algısı ve simetri kavramına yönelik negatif eleştirilerde, Wabi-sabi ile benzerlik ya da paralellik içinde okunabilecek bazı nüanslar bulunabilir gibi gözükmektedir. “Asimetrideki güzellik”, “anestetik olan”, “çöküş estetiği”, “yıkıntı estetiği” ve “anestetik olarak çekici” gibi temalar Wabi-sabi ile karşılıklı bir okunma potansiyeline sahipmiş gibi gözükmektedir. Her ne kadar doğrudan ifade edilmemiş olsa da bazı post-modern fikirler bu karşılıklı okunma için felsefi bir temel sağlayabilir. Shibusa (渋さ), Kintsugi (金継ぎ) ve Mono no aware (物の哀れ) gibi terimlerinin de yardımıyla, bu çalışma Wabi-sabi ile anestetiğin güzelliğine dair Batı post-modern teoriler arasındaki benzerlik, farklılık ve karşılıklı ilişkileri (eğer mevcutsa bunlar) araştırmayı ve açıklamayı amaçlar.