Fen Eğitiminde Difüzyon ve İlişkili Kavramların Öğretimine Deneysel Uygulamaların Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, fen eğitiminde sıvı fazda difüzyon eğitimi ile ilişkili deneysel etkinlikler geliştirmek, deneysel etkinliklerin uygulatıldığı laboratuvar yöntemini geleneksel öğretim yöntemi ile karşılaştırmak ayrıca difüzyon ve difüzyonla ilişkili kavramların öğretimine etkisini incelemek amaçlandı. Örneklem, 2008-2009 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlköğretim Fen Bilgisi Anabilim Dalı'nda birinci sınıfta öğrenim gören 108 öğrenciden oluşturuldu. Çalışmada yarı deneysel yöntem kullanıldı. Rastgele seçim yapılarak deney grubu 56 ve kontrol grubu 52 öğrenciden oluşturuldu. Gruplara; ?Difüzyonla İlişkili Temel Kavramlar Testi?, ?Temel İstatistik Bilgisi Testi?, ?Sıvılarda Difüzyon Testi? ön test ve son test olarak uygulandı. Ön test uygulamasından sonra deney grubuna, bu çalışmada geliştirilen sıvılarda difüzyon ile ilişkili deneysel etkinlikleri laboratuvar ortamında yaptırıldı. Her iki grubu da testlerle ilgili teorik dersler anlatıldı. Laboratuvar uygulamasından sonra deney grubuna ?Deney Grubu Yaprak Testi? ve ?Yeni Deneysel Yöntem Hakkında Öğrenci Görüşler Testi? uygulandı. Sonuçlar SPSS 15.0 paket programı kullanılarak analiz edildi. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre, dört yeni deneysel etkinliğin geliştirildiği, sıvı fazda difüzyon eğitimi bağlamında laboratuvar yönteminin geleneksel öğretim yöntemine göre daha başarılı ve temel istatistik eğitiminde kullanılabilir olduğu söylenebilir. Deneysel etkinliklerin uygulatıldığı laboratuvar yönteminin difüzyon ve difüzyonla ilişkili kavramların öğretiminde, Graham Difüzyon Yasası'nın doğrulanabilirliğinde, çözünme olayının öğretiminde, hidratize kavramının öğretiminde ve ideal gaz-gerçek gaz özelliklerinin öğretiminde etkili olabileceği söylenebilir. Geliştirilen deneysel etkinliklerin ilköğretim, ortaöğretim ve lisans düzeyimde kimya eğitiminde uygulama alanı bulabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Fen eğitimi, kimya eğitimi, laboratuvar destekli öğretim, geleneksel öğretim yöntemi, sıvı fazda difüzyon, hidratize tanecik, ideal gaz, gerçek gaz.The aim of this study is to improve experimental activities on diffusion in liquid, comparing the laboratory method which is applied with experimental activities and classical teaching method and also to investigate the influence of the experimental activities on the teaching of diffusion and diffusion related concepts in science education. The study includes 108 first year students attending the department of primary school science programme in Ondokuz Mayıs University in 2008-2009. Semi-experimental method was used in the study. There were randomly chosen 108 students in the study, 56 of whom were in the study group and 52 of whom were in the control group. ?Test of Basic Concepts relevant to Diffusion?, ?Test of Basic Statistics Knowledge?, ?Test of Diffusion in Liquids? were applied to the groups as pre test and post test. Following the pre test, we had the study group do the experiment of diffusion in the liquids prepared in the laboratory setting. Both groups were informed about the tests. Following the laboratory study, ?Study Group Worksheet Test? and ?Test of the Students Thoughts about the New Experimental Method? was applied to the study group. The results were analysed via SPSS 15.0 package programme. In conclusion it has been found out that four new experimental activities were developed, laboratory-guided education is more influential than the classical education method on diffusion education in liquid and it is useful in basic statistics education. It has been concluded that laboratory method can be used in teaching diffusion and the diffusion related concepts, proving the Graham Diffusion Law, teaching the concept of dissolution, teaching the concept of hydrated particle and teaching the features of ideal gas-real gas. It has been thought experimental activities are used in primary, secondary and high level in chemical education.Key Words: Science education, chemical education, laboratory-guided education, classical teaching method, diffusion in liquid, hydrated particle, ideal gas, real gas.