Bazı Azo Boyar Maddelerin Farklı Ortamlardaki Elektrokimyasal Davranışlarının İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, 6'-Bütoksi-2,6-diamino-3,3'-azodipiridin (BADP), 2-(5-Brom-2-piridilazo)-5-[N-propil-N-(3-sülfopropil)amino]fenol disodyum tuzu dihidrat (5-Br-PAPS), 4-Metil-5-(sülfometilamino)-2-(2-tiazolazo)benzoik asit (TAMSMB) ve 1-(1-Hidroksi-4-metil-2-fenilazo)-2-naftol-4-sülfonik asit (HMFNS) boyarmaddelerinin farklı elektrolit ortamlarında elektrokimyasal davranışlarının ve reaksiyon mekanizmalarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Bu amaçla, çalışılan azo boyarmaddelerinin Britton-Robinson tamponu (pH:2,0-12,0), asetat tamponu (pH: 3,5-6,0), fosfat tamponu (pH:6,0-8,0) ve borat tamponu (pH:8,0-10,0) ortamlarında, kare dalga voltametrisi (SWV), diferansiyel puls polarografisi (DPP), doğru akım polarografisi (DCP) ve dönüşümlü voltametri (CV) teknikleri kullanılarak, civa elektrotdaki elektrokimyasal davranışları incelenerek karşılaştırmalar yapılmıştır.SWV, DPP, DCP ve CV tekniklerinin sonuçlarına göre, BADP boyarmaddesi için, çalışılan ortamlara ait pH aralıklarında azo grubunun indirgenmesinden kaynaklanan tek bir indirgenme piki gözlenmiştir. Elde edilen CV voltamogramları incelendiğinde, çalışılan ortamlara ait pH aralıklarında tersinmez bir indirgenme piki gözlenmiştir. 5-Br-PAPS boyarmaddesi için, çalışılan ortamlara ait pH aralıklarında tek bir indirgenme piki gözlenmiştir. Elde edilen CV voltamogramları incelendiğinde, asidik ortamda tersinmez, bazik ortamda ise, tersinir bir indirgenme piki gözlenmiştir. TAMSMB boyarmaddesi için, SWV tekniği kullanıldığında, B-R, asetat ve fosfat tamponları ortamlarında iki tane indirgenme piki görülürken, borat tamponunda ve B-R tamponunda (DPP) ise, tek bir indirgenme piki gözlenmiştir. HMFNS boyarmaddesi için, çalışılan pH aralıklarında, azo grubunun indirgenmesine ait olan tek bir indirgenme piki gözlenmiştir.Bütün bu veriler değerlendirilerek çalışılan boyarmaddeler için, toplam reaksiyon mekanizmaları önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Azo boyarmaddeler, polarografi, voltametri, reaksiyon mekanizması.In this study, determination of the electrochemical behaviour and reaction mechanisms of the azo dyes 6'-butoxy-2,6-diamino-3,3'-azodipyridine (BADP), 2-(5-bromo-2-pyridylazo)-5-[N-propyl-N-(3-sulfopropyl)amino]phenol disodium salt dihydrate (5-Br-PAPS), 4-methyl-5-(sulfomethylamino)-2-(2-thiazolylazo)benzoic acid (TAMSMB) and 1-(1-hydroxy-4-methyl-2-phenylazo)-2-naphthol-4-sulphonic acid (HMFNS) has been aimed in different electrolyte media.For this purpose, comparisons have been made by investigating the electrochemical behaviour of the studied azo dyes in Britton Robinson (B-R) buffer (pH 2.0-12.0), acetate buffer (pH 3.5-6.0), phosphate buffer (pH 6.0-8.0) and borate buffer (pH 8.0-10.0) media by using SWV, DPP, DCP and CV techniques at mercury electrode.According to the results of SWV, DPP, DCP and CV techniques, for BADP azo dye, one reduction peak has been seen resulting from the reduction of the azo group belongs to the media of studied pH values. When CV voltammograms were investigated, one irreversible reduction peak has been observed in the media of studied pH values. For 5-Br-PAPS, one reduction peak has been observed in the media of studied pH values. When CV voltammograms were investigated, one irreversible reduction peak has been observed in acidic media and reversible reduction peak has been observed in basic media. While two reduction peaks have been seen in B-R, acetate and phosphate buffers media for TAMSMB dye, one reduction peak has been observed in the case of borate and B-R (for DPP technique) buffers. One reduction peak was observed for HMFNS dye, belongs to the reduction of the azo group in the media of studied pH values.Overall electrode reaction mechanisms have been suggested for studied azo compounds by using all the data.Keywords: Azo dyes, polarography, voltammetry, reaction mechanism.