Metal Kaplama Endüstrisi Atık Çamurlarından Liçing Yöntemleri ile Ağır Metallerin Geri Kazanımı

Abstract

Bu çalışmada metal kaplama endüstrisi atık çamurlarında bulunan ağır metallerin geri kazanımında liç tekniği incelenmiştir. Ağır metal olarak atık çamurda en fazla miktarda bulunan bakır ağır metali seçilmiştir. Bakırın atık çamurdan liç işlemi ile geri kazanımında asidik ve bazik liç işlemleri uygulanmıştır. Asidik liç işlemi Sülfürik Asit, bazik liç işlemi Amonyum Nitrat ile gerçekleştirilmiştir. Liç yöntemlerindeki verimliliği karşılaştırmak amacıyla belirlenen en uygun çalışma koşulları partikül büyüklüğü için 45 µm, derişim için 3 M, tepkime sıcaklığı için 70˚ C, karıştırma hızı için 180 rpm, katı/sıvı yükleme oranı için 1:50 g/mL olarak bulunmuştur ve bu şartlar altında asidik ve bazik liç yöntemleri için kinetik modeller ortaya konulmuştur. Sonuçlar bakırın geri kazanımı baz alınarak değerlendirilmiş, Amonyum Nitrat ile ulaşılan liç verimi % 76, Sülfürik asit ile ulaşılan liç verimi %53 olarak bulunmuştur. Atık çamurdan bakırın geri kazanımı için en uygun liç yönteminin ise Amonyum Nitrat ile gerçekleştirilen bazik liç olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Asidik Liç, Bazik Liç, Geri Kazanım, Arıtma Çamuru.

In this study, leach tecnique was investigated for recovery of heavy metals in waste sludge which taken in metal coating industry. Copper heavy metal which has been in the maximum amount of heavy metals in sludge was selected. It was applied acidic and alkaline leach tecniques for recovery of copper heavy metal in waste sludge. Sulfuric Acid was used for acidic leach and Amonium Nitrate was used for alkaline leach. In scope of this work, As for comparison of leach tecniques yield, it was defined the best working conditions as 45 µm particle size, 3 M concentration, 70 ˚C reaction temperature, 180 rpm stirring rate and 1:50 g/mL solid/liquid loading rate and produced kinetic models for acidic and alkaline leach techniques under these conditions. Results were evaluated based on copper recovery and it was defined respectively 76% and 53% leach yields for Amonium Nitrate and Sulfuric Acid. It was detected that Amonium nitrate leach yield is more convenient than Sulfuric Acid leach yield in all conditions. Key Words: Acidic Leaching; Alkaline Leaching; Recovery; Waste Sludge.