Söz Dizimsel Açıdan Türkçe Fiil Sınıfları

Abstract

Bir duyguyu, düşünceyi, olayı ya da en geniş anlamıyla bir süreci ifadeeden fiiller belirli söz dizimsel davranışlar sergiler. Fiillerin sınırsız sayıdayapı kurma olasılığı olmadığı gibi her fiilin her söz dizimsel yapıdagerçekleşme imkânı da yoktur. Cümlenin söz dizimsel koşullarının ve temelyapısının fiilin istem bilgisine göre kısıtlandığı ve çeşitlendiği söylenebilir.Bu, fiillerin söz dizimi açısından sınıflandırılabileceği anlamına gelmektedir.Türkçe fiillerin alternatif kullanımlar da dâhil olmak üzere en çok 40 sözdizimsel davranışının ve temel cümle yapısının olduğu söylenebilir. Bununlabirlikte 40 farklı davranışın hepsi aynı sıklığa sahip değildir. Bazılarının çokdaha sık kullanıldığı ve öncelikli olduğu görülür. Bu, Türkçenin evrimsel dilbilgisinin oluşturulmasında kayda değer bir bilgidir. Özellikle yabacı dilöğretiminde öncelikli söz dizimsel yapıların neler olduğu ve hangi fiillerinöncelikle öğretilmesi gerektiği konusunda öğreticilere fikir verebilecekniteliktedir.

Verbs that express a feeling, a thought, an event, or a process in thebroadest sense exhibit certain syntactic behaviors. The facts are unlikely toestablish an unlimited number of syntactic constructs. It can be said that thesyntactic conditions and the basic syntactic structure of sentence arerestricted and diversified according to the syntactic valency information ofthe verb. This means that the verbs can be classified syntactically. It can besaid that Turkish verbs have at most 40 syntactic behaviors and basicsentence structure including alternative uses. However, not all 40 syntacticbehaviors have the same frequency. It is seen that some syntactic behaviorsare used much more frequently and have priority. This is an invaluablesource of knowledge for the evolutional grammar of Turkish language, and itis of particular relevance to the teacher as to what precedes syntacticstructures in foreign language teaching and which verbs are primarily taught.