Öğretmen adaylarının doğadaki canlılara karşı biyofili ve biyofobi düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, öğretmen adaylarının doğadaki canlılara karşı biyofili ve biyofobi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Nicel ve nitel araştırmaların birlikte değerlendirildiği karma yöntemin kullanıldığı bu araştırmada betimsel tarama modeli tercih edilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi ve Biyoloji Öğretmenliği programlarında gönüllü olan 150 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, iki bölümden oluşan görüş formu ve gönüllü öğrencilerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerden toplanmıştır. Görüş formunun ilk bölümünde öğretmen adaylarının demografik bilgileri, ikinci bölümünde biyofili ve biyofobi düzeylerini belirlemek için farklı seçeneklere sahip 32 kapalı 12 açık uçlu soru bulunmaktadır. Kapalı uçlu soruların yedisi, açık uçlu soruların beşi doğa eğitimi ve doğa sevgisi ile ilgili olurken diğer kapalı uçlu 25 soru ve açık uçlu 7 soru canlı sevgisi ve korkusu ile ilgilidir. Öğretmen adaylarının biyofili ve biyofobi düzeylerinin analizinde SPSS 22 programı kullanılmıştır. Analizler yapılmadan önce veri setinin normal dağılım gösterip göstermediği belirlenerek normal dağılım göstermediğinden non-parametrik testlerden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri ile analiz edilmiş olup anlamlılık düzeyi p<0,01 ve p<0,05 alınmıştır. Görüş formundaki soruların Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0,673 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının bazı değişkenlere göre biyofili ve biyofobi düzeyleri arasında anlamlı fark olurken bazılarında olmadığı belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının en sevdiği hayvanın kedi, köpek vb. gibi evcil hayvanlar olduğu, kadınların erkeklere göre evcil hayvanları daha çok sevdiği tespit edilirken en çok korktuğu hayvanın eklem bacaklılar (örümcek) olduğu ve kadınların erkeklere göre daha fazla korktuğu belirlenmiştir. Öğretmen adayları doğa ve canlı sevgisinin oluşması için bireylerin doğayla iç içe olması, bitki yetiştirmesi ve hayvan sahiplenmesi gibi faktörlerin etkili olacağı görüşlerini belirtmiştir. Bireylerin doğadaki canlılara karşı sevgi ve saygılarının artması, buna karşılık korkularının azalması ve bu konuda bilinçlendirilmeleri için gerekli çalışmaların yapılması önerilmektedir.

This research was carried out to examine the levels of biophilia and biophobia of pre-service teachers against living things in nature in terms of various variants. The descriptive survey model was preferred in this study, in which the mixed method was used, in which quantitative and qualitative research were evaluated together. The participants of the research are 150 prospective teacher who volunteered in Ondokuz Mayıs University, Faculty of Education, Science and Biology Teaching programs.The data of the study were collected from the opinion form consisting of two parts and semi-structured interviews with volunteer students. In the first part of the opinion form, there are demographic information of the pre-service teachers and in the second part, there are 32 closed and 12 open-ended questions with different options to determine the biophilia and biophobia levels. Seven of the closed-ended questions and five of the open-ended questions are about nature education and love of nature, while the other closed-ended 25 questions and open-ended 7 questions are about love and fear of life. SPSS 22 program was used in the analysis of pre-service teachers' biophilia and biophobia levels. Before the analysis, it was determined whether the data set showed a normal distribution. Because it does not show normal distribution, the data were analyzed with Mann Whitney U and Kruskal Wallis H tests, which are non-parametric tests, and the level of significance was taken as p<0,01 and p<0,05. The Cronbach Alpha reliability coefficient of the questions in the opinion form was found to be 0,673. According to the findings obtained, it was determined that while there was a significant difference between the levels of biophilia and biophobia of the pre-service teachers according to some variables, some did not.It has been determined that pre-service teachers' favorite animals are domestic animals such as cat, dog, etc. and that women like pets more than men.It was determined that the animal that pre-service teachers fear the most is arthropods (spider), and women are more afraid than men. Pre-service teachers stated that factors such as individuals being intertwined with nature, growing plants and owning animals will be effective for the formation of love for nature and animals. It is recommended that necessary studies be carried out to increase the love and respect of individuals towards living things in nature, to reduce their fears and to raise awareness on this issue.