Türkçe öğretiminde Mustafa Kutlu'nun hikâyelerinden yararlanma

Abstract

Teknolojik gelişmeler, toplumun ihtiyaçları ve beklentileri eğitim-öğretime yön verir. Tarihi süreç izlendiğinde Türk eğitim sisteminde farklı yaklaşımların işe koşulduğu görülür. 2006 yılı itibarıyla yapılandırmacı yaklaşım benimsenmiş ve 2006, 2015, 2017, 2018 ve 2019 Türkçe Öğretim Programları bu yaklaşım çerçevesinde hazırlanmıştır. Yapılandırmacı yaklaşımda öğretim, metin temelli ve öğrenci merkezli gerçekleştirilir. Süreç odaklı olması, öğrenciyi eğitim-öğretim sürecinde aktif kılması ve metinleri araç olarak kullanması bu yaklaşımın temel özelliklerindendir. Öğretim sürecinde şiir, bilgilendirici ve hikâye edici metinlerden yararlanılır. 2019 Türkçe Öğretim Programında 5. ve 6. sınıf düzeylerinde 8 dinleme/izleme, 14 okuma; 7. ve 8. sınıf düzeylerinde 8 dinleme/izleme, 14 okuma metni olmak üzere en fazla hikâye edici metinlerden yararlanıldığı görülür. Bu bağlamda Türkçe öğretiminde edebî metinlerin önemli bir yeri vardır. 1960 sonrası hikâyecileri arasında olan Mustafa Kutlu'nun deneme, sohbet, araştırma-inceleme ve hikâye türlerinde eserleri vardır. Kutlu'nun hikâyeleri taşra ve taşracılık, biçim ve biçem, halk bilimi, değer iletimi, fiilimsiler, kelime türleri, söz dizimi ve söz varlığı gibi konular üzerine incelenmiştir. ''Türkçe Öğretiminde Mustafa Kutlu'nun Hikâyelerinden Yararlanma'' başlıklı tez çalışmasının literatür tarama aşamasında Kutlu'nun hikâyelerinin Türkçe öğretimi genel çerçevesinde incelenmediği tespit edilmiştir. Öğretim programında öğrenme alanları, temel beceriler, dil bilgisi ve değerler eğitiminin bütünlük içinde kazandırılması hedeflenir. Kutlu'nun hikâyelerinin biçim ve içerik özellikleri, Türkçe öğretim programında belirtilen kazanımları örneklendirebilen zenginliğe sahiptir. Çalışmada dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma, dil bilgisi ve kök değerler hikâyelerden seçmelerle kazanımlarla doğru orantılı örneklendirilmiş ve her beceri alanında sınıf düzeylerine uygun etkinlikler hazırlanmıştır. Belirlenen tespitler ve örnekler Türkçe Öğretim Programında belirtilen genel ve özel amaçlar, kazanımlar açıklamalarıyla örtüşür. Bu bağlamda Kutlu'nun bütün hikâyelerinden parçadan bütüne Türkçe öğretiminde yararlanılabilir. Araştırma Türkçe öğretiminin ''dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma, dil bilgisi ve değer eğitimi'' alanlarını bütüncül anlayışla incelenmesi ve yazarın bütün hikâyelerini kapsaması bakımından diğer çalışmalardan farklıdır. Türk edebiyatında önemli sayılan Ömer Seyfettin, Kemalettin Tuğcu, Cengiz Aytmatov, Sait Faik Abasıyanık gibi yazarların eserleri de Türkçe öğretiminde yararlanılması konusunda incelenebilir. Çalışma Türkçe öğretimini her yönüyle kapsaması ve özgün içeriğiyle araştırmacılara ve Türkçe öğretmenlerine faydalı olacaktır. Anahtar Sözcükler: Türkçe öğretimi, Mustafa Kutlu, metin, hikâye, öğrenme alanları ve dil bilgisi

Technological developments, needs and expectations of the society give direction to education. When the historical process is followed, it is seen that different approaches are implemented in Turkish education system. As of 2006, constructivist approach has been adopted and 2006, 2015, 2017, 2018 and 2019 Turkish Education Programs have been prepared within the framework of this approach. In the constructivist approach, teaching is carried out text-based and student-centered. Being process-oriented, activating the student in the education and training process, and using the texts as a tool are the main features of this approach. In teaching process, poetry, informative and narrative texts are utilized. Including 8 listening / watching, 14 reading texts in 5th and 6th grades; 8 listening / watching and 14 reading texts in 7th and 8th grade levels, it is seen that in 2019 Turkish Curriculum, narrative texts are mostly used. In this context, literary texts have an important place in teaching Turkish. Mustafa Kutlu, who was among the storytellers after 1960, has works in the genres of essays, conversations, research-analysis and story. Kutlu's stories have been studied on subjects such as provincial and provincialism, form and style, folklore, value transmission, verbals, word types, syntax and vocabulary. In the literature review phase of the thesis titled "Making Use of Mustafa Kutlu's Stories in Teaching Turkish", it has been determined that Kutlu's stories were not examined within the general framework of Turkish teaching. In the curriculum, it is aimed to teach learning areas, basic skills, grammar and values education in an integrity. The form and content features of Kutlu's stories have a richness that can exemplify the gains specified in Turkish curriculum. In the study, listening / watching, speaking, reading, writing, grammar and root values were sampled in direct proportion to the acquisitions through selection from stories, and activities were prepared in accordance with class levels in each skill area. The determinations and examples determined overlap with the general and special purposes and outcomes explained in the Turkish Education Program. In this context, all of Kutlu's stories can be used in Turkish teaching from part to whole. The research differs from other studies in that it examines the fields of "listening / watching, speaking, reading, writing, grammar and value education" of Turkish teaching with a holistic understanding and covers all the stories of the author. The works of writers such as Ömer Seyfettin, Kemalettin Tuğcu, Cengiz Aytmatov, Sait Faik Abasıyanık, who are considered to be important in Turkish literature, can also be examined regarding their use in Turkish teaching. The study will be beneficial to researchers and Turkish teachers with its original content and covering all aspects of Turkish teaching. Keywords: Turkish Teaching, Mustafa Kutlu, text, story, learning areas and grammar