Sitokalasin-B ile bloklanan hücrelerde yaşa bağlı mikronükleus oranları / Yaşar Bekir Kutbay; Danışman Gülsen Ökten.
Özet
Yaşlanma sürecindeki temel mekanizmanın genetik materyal organizasyonunda ve ekspresyonundaki instabilite olduğu ileri sürülmüştür. Bu instabiliteyi ortaya koymak için farklı çalışmalar yapılmaktadır. Bunlardan biri de sitokalasin-B(Cyt-B) ile sitokinezisi bloklanan periferik lenfositlerde yapılan mikronükleus (MN) testidir. MN'lar tam bir kromozom ya da asentrik kromozom fragmanlarından oluşur. MN'lar spontan olarak ortaya çıkabilecekleri gibi deneysel olarak da indüklenebilir. Bu çalışma periferik lenfositlerde yaşa ve cinsiyete bağlı olarak oluşan spontan MN frekansını saptamak amacıyla gerçekleştirildi. Ayrıca tüm olgularda mitotik indeks (MI)'e bakıldı. Çalışmaya; Samsun'da (Samsun şehir merkezi, Yenimahalle, Ondokuz Mayıs Üniversitesi personeli ve öğrencileri Meyveli Sarıtaş ve Aksu köyleri) yaşayan sağlıklı madde bağımlılığı olmayan gönüllü 90 olgu dahil edildi. Yaşları 5 ile 83 arasında değişen olguların 45'i erkek 45' kadındı. Olgular birbirinin kontrolünü oluşturacak şekilde 3 yaş grubuna (I,II,III) ayrıldı. 30'ar kişiden oluşan yaş grupları; 5-20, 21-40 ve 41ve üstündeki yaşları içermekteydi ve her yaş grubunda 15 kadın, 15erkek bulunmaktaydı. Sitokinezis-blok MN metodunun uygulandığı çalışmanın sonucunda binükleuslu hücrelerde yaşla birlikte MNfrekansının arttığı MI'in düştüğü görüldü.MN frakansındaki artış ve MI'deki düşüşistatistiksel olarak anlamlı bulundu. MN frekanslarının oranı ise ; III.ile I. yaş grupları için 2.36, III. ile II. yaş grupları için 1.25, II. ile I. yaş grupları için 1.88 olarak saptandı. Cyt-B'li ve Cyt-B'siz kültürlerde mononükleer hücrelerde saptanan MN frekansının ise yaşla birlikte artmadığı ve istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görüldü. Cinsiyete göre bakıldığında da 45 kadın ve 45 erkek'de yaş artışına paralel olarak binükleuslu hücrelerde MI'de saptanan düşüş istatistiksel olarak anlamlıyken MN frekansında saptanan artış anlamlı değildi. Cinsiyet faktörünün bu iki parametreye etkisini ortaya koymak için belirlenen tüm bulgular karşılaştırıldığında ; cinsiyetin MN frekansına etkisi saptanamazken MI II. yaş grubunda erkeklerde daha yüksekti ve istatistiksel olarak anlamlıydı. Sonuç olarak Samsun'da ilk kez yapılan bu çalışmada ; çalışma grubu olgularında yaş artışına paralel olarak MN frekansı artarken MI'in düştüğü saptandı. Cinsiyetin MI'e etkisi belirlenirken MN frekansına etkisi belirlenemedi.
