İnsanda temporomandibular eklemin embriyolojik gelişiminin bilgisayarda üç boyutlu rekonstrüksiyon yöntemi ile incelenmesi / Mehtap Keskin; Danışman Melahat Toller.

Abstract

Bu çalışmada temporomandibular eklem (TME) bölgesi ve çevresindeki yapıların embriyolojik gelişimleri bilgisayardan üç boyutlu rekonstrüksiyon yöntemi ile incelenmiştir. Bu bölgede oluşan ilk sinirsel yapının ganglion trigeminale olduğu ve 5. haftada oluştuğu görülmüştür. Bu yapının çiğneme kaslarının gelişimine öncülük ettiği gözlenmiştir. 6-7. haftalarda ilk oluşan çiğneme kas taslağının musculus (m.) temporalis olduğu görülmüştür. Bu taslaktaki mezenkimal hücrelerin değişik yönlere hareket ederek m. pterygoideus lateralis, m. pterygoideus medialis ve m. massetericusu oluşturduğu belirlenmiştir. M. massetericusun proc. coronoideus mezenkimine yakın olan liflerinin m. temporalisin lifleriyle devamlılık gösterdiği görülmüştür. TME'nin gelişiminden temporal ve proc. condylaris mezenkimlerinin sorymlu olduğu düşünülmüştür. Her iki mezenkim arasında meydana gelen yarıkların alt ve üst eklem boşluklarını oluşturduğu belirlenmiştir. Alt eklem boşluğunun ilk belirtisi 10. haftada görülmüştür. Daha sonra 11-12. haftalarda ise üst eklem boşluğunun ilk belirtisi görülmüştür. Alt ve üst TME boşlukları arasındaki mezenkimal hücrelerin farklılaşması ile TME diskinin oluştuğu gözlenmiştir. TME diskinin m. pterygoideus lateralisle ilişkili olduğu ve proc. condylarise şapka tarzında yapışıklı gösterdiği gözlenmiştir. Tüm eklem yapılarının 14. haftada erişkin halini aldığı görülmüştür.