Sinop yöresinde avlanan ekonomik öneme sahip bazı deniz balıklarında kromozom çalışmaları / Saniye Müzeyyen Vicdanlı; Danışman İsmihal Karayücel

Abstract

Bu çalışmada, Ekim 2005-Ekim 2006 tarihleri arasında Sinop yöresinden avlanan lüfer (Pomatomus saltator Linnaeus, 1758), gümüş (Atherina boyeri Risso, 1810), dil (Pegusa lascaris Risso, 1810), mezgit (Merlangius merlangius euxinus Nordmann, 1840) ve tirsi (Alosa fallax nilotica Geof. St. Hill., 1808)'nin kromozom sayıları belirlenmiştir. Lüfer, gümüş ve dil balığı örnekleri Akliman bölgesinden ığrıp çekilmesi, mezgit ve tirsi balığı örnekleri ise İnceburnu bölgesinde ticari avcılık yapan balıkçılardan alınmıştır. Kromozom analizleri "Air-Dried (Havada Kurutma)" tekniği ve G-bantlama metodu modifiye edilerek yapılmıştır.Yapmış olduğumuz çalışma sonucunda elde edilen sitolojik verilere göre, araştırmada kullanılan türlerin diploit kromozom sayıları sırasıyla; P. saltator'da 2n=46±2, A. boyeri'de 2n=47±1, P. lascaris'de 2n=41±1, M. merlangius euxinus'da 2n=60±5 ve A. fallax nilotica'nın 2n=47±1 olduğu belirlenmiştir.Ayrıca P. saltator balığı üzerinde yapılan sitolojik incelemeler sonucunda solungaç epitelinden hazırlanan bir preparatta mitotik aktivasyonun oldukça yoğun olduğu bölgede "halka (ring) kromozom anormalliği" tespit edilmiştir.Çalışmada kullanılan dokulardan elde edilen metafazlardaki kromozomların yeterince şişmemiş olmasından dolayı kromozomların yapıları incelenememiştir buna bağlı olarak da karyotipleri ve idioğramları hazırlanamamıştır.Ülkemiz denizlerinde yaşayan P. saltator, A. boyeri, M. merlangius euxinus ve A. fallax nilotica türlerinin kromozom sayıları ve P. saltator'da görülen kromozom anormalliği ilk kez rapor edilmiştir.