Farklı protein kaynakları ve farklı enerji oranları içeren isonitrojenik rasyonların kalkan balığı'nın (scophthalmus maoeticus) büyümesi, kimyasal yapısı ve toplam nitrojen boşaltımı üzerine etkileri / Fatma Burcu Karaali; Danışman Şevket Büyükhatipoğlu

Abstract

Bu araştırmada, farklı protein kaynakları ve farklı enerji oranları içeren isonitrojenik rasyonların kalkan balığı (Scophthalmus maoeticus) yavrularında, büyüme, kimyasal yapı ve toplam nitrojen boşaltımı üzerine etkileri incelenmiştir. Araştırmada, enerji değerleri 5.27, 5.06, 5.22, 4.99 kcal/g ve protein oranı %53.48, 53.85, 53.45, 53.41 olan 4 deneme rasyonu hazırlanmıştır. Ana protein kaynağı olarak, rasyon 1 ve 2'nin yapımında hamsi unu, rasyon 3 ve 4'ün yapımında beyaz balık unu kullanılmıştır. Rasyon 1 ve 3 yüksek enerji, rasyon 2 ve 4 düşük enerji içerecek şekilde hazırlanmıştır. Beyaz balık unu içeren rasyonlarla beslenen gruplarda, hamsi unu içeren rasyonlarla beslenen gruplara göre daha yüksek canlı ağırlık artışı (CAA) ve spesifik büyüme oranı (SBO) elde edilmiştir (p[0.05). En yüksek CAA (% 122.68±3.37) ve SBO (1.60±0.03) ise, beyaz balık unu ve yüksek enerji içeren rasyon ile beslenen grupta elde edilmiştir. Her iki protein kaynağında da enerji oranının artmasıyla CAA değerlerinde artış görülmüştür. Yem değerlendirme sayısı (YDS) ve protein dönüşüm randımanı (PDR), net protein verimliliği (NPV), balık vücudunda tutulan yağ (BTY), net yağ verimliliği (NYV), balık vücudunda tutulan enerji (BTE) ve net enerji verimliliği (NEV) hem rasyondaki enerji kaynağından hem de enerji düzeyinden etkilenmiştir (p[0.05). En iyi YDS (0.94±0.00), PDR (2.35±0.01), NPV (35.92±0.12), BTY (5.57±0.03), NYV (94.89±1.24), BTE (95.47±0.61) ve NEV (46.24±0.33) beyaz balık unu ve yüksek enerji içeren rasyon ile beslenen gruptan elde edilmiş ve bu değerler rasyonda enerji düzeyinin artmasına paralel olarak artış göstermiştir. Rasyondaki enerji düzeyinin artmasıyle toplam balık vücudundaki ham yağ (HY) ve toplam enerji (TE) oranının arttığı, ham protein (HP) ve ham kül (HK) oranının azaldığı tespit edilmiştir. Rasyondaki enerji düzeyinin balık etindeki HP, HY ve TE oranları üzerine etkisinin önemli (p[0.05) olduğu saptanmış ve en yüksek HP oranı düşük enerji içeren rasyonlar ile beslenen gruplardan, en yüksek HY ve TE oranı ise yüksek enerji içeren gruplardan elde edilmiştir. En yüksek karaciğer HY (17.58±0.17)oranı, beyaz balık unu ve yüksek enerji içeren rasyon ile beslenen gruptan elde edilmiş, her iki protein kaynağında da rasyondaki enerji düzeyinin artmasına paralel olarak karaciğer HY oranı artış göstermiştir. Toplam nitrojen tüketimi (TNT), balık vücudunda tutulan nitrojen (BTN), toplam nitrojen boşaltımı (TNB), rasyondaki hem protein çeşidinden hem de enerji düzeyinden etkilenmiştir (p[0.05). En düşük TNT (67.06±0.27), TNB (% 63.60±0.12) ve en yüksek BTN (% 36.40±0.12) , beyaz balık unu ve yüksek enerji içeren rasyon ile beslenen gruptan elde edilmiştir. BTN rasyonda enerji düzeyinin artmasına paralel olarak artmıştır. Araştırmada kalkan balığı yavrularının optimum büyümesi için protein enerji : toplam enerji (PE:TE) oranının 0.5, protein/enerji (P/E) oranının 102.39 mg HP/kcal ve en uygun protein kaynağının beyaz balık unu olduğu tespit edilmiştir.