Dip trolünde uygulanan kare gözlü pencerelerin konumu ve göz açıklığının farklı türlerin yakalanabilirliği üzerindeki etkisi / Süleyman Özdemir; Danışman Yakup Erdemir

Abstract

Bu çalışma Türkiye trol avcılığında önemli yeri olan Samsun ili av sahalarında gerçekleştirilmiştir.Ağa giren farklı tür ve boylardaki balıkların ağdan çıkarken herhangi bir yönü tercih edip etmediklerini belirlemek amacıyla torbanın üst bölümü 3 panele bölünmüş ek olarak her tür için en uygun kare gözlü ağ gözü açıklığını belirlemek amacıyla dört farklı göz açıklığı ile ağ çekimleri yapılmıştır.Her iki aşamada ağa giren balıkların kompozisyonunu belirlemek amacıyla küçük gözlü torba yöntemi kullanılmıştır.Kare gözlü panellerin konum denemelerinde 6 farklı kombinasyon ile 2 şer kez, göz açıklığı denemelerinde ise toplam 25 ağ çekimi yapılmıştır.Mezgitin ve istavritin ağ içerisinde yukarıya barbunya balığının ise yanlara ve aşağıya doğru yönelme gösterdiği kayabalığının ise aktif yönelmeden çok, su akışı ve torbaya giren balıkların baskısıyla pasif olarak ağdan çıktığı belirlenmiştir.Diğer türlere göre daha hızlı yüzme ve manevra yeteneğine sahip olan lüferin ise aktif olarak her yöndeki baklava gözlü ağlara göre ağ gözlerinin açık kalabildiği kare gözlü panellere yöneldiği ve ağdan dışarı çıkma oranının kare gözlü pencere alanıyla doğru orantılı olarak arttığı gözlenmiştir.Göz açıklığı denemelerinde 16, 18, 20 ve 22 mm'lik kare gözlü pencereler ve kontrol torbası olarak Karadenizde dip trolü torbasında yasal göz açıklığı olan 40 mm'lik baklava gözlü torba kullanılmıştır.Mezgit barbunya ve lüfer balıkları için yapılan hesaplamalarda %50 seçicilik boyları (L50) sırasıyla 169 mm için 11.65; 11.64; 12.15 cm, 18 mm için 12.21; 12.32; 13.23 cm, 20 mm için 12.72; 12.91; 13.97 cm, 22 mm için 14.29; 13.37; 15.51 cm ve kontrol torbası için 11.90; 12.01; 12.38 cm olarak bulunmuştur.Çalışma sonunda araştırmada ele alınan türlerin ilk üreme boyları dikkate alındığında kare gözlü pencerenin mezgit, barbunya ve istavrit için 18, lüfer için 22 mm ve ¼ ünü kaplayacak şekilde torbanın ön üst bölümünde kullanılması ile istenilen seçiciliğin sağlanabileceği belirlenmiştir. Kare gözlü pencerenin en uygun konumunun türlere göre değişiklik gösterdiği hedef türe yönelik avcılıkta kullanılacak pencere konumuna türün özellikleri dikkate alınarak karar verildiğinde daha başarılı bir avcılık yapılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.