Uydu görüntüleri kullanılarak arazi kullanımı / arazi örtüsündeki değişimlerin belirlenmesi ve Samsun örneği / Derya Öztürk; Danışman Sebahattin Bektaş, Bülent Bayram.

Abstract

Dünya nüfusu arttıkça ve ulusal ekonomiler tarıma dayalı sistemden uzaklaştıkça şehirler büyüyecek ve gelişecektir. Kent yayılma alanlarında özellikle tarım ve orman alanları tahrip ve yok edilmektedir. Kentin büyümesi endüstriyel gelişmenin bir göstergesidir. Fakat bölgenin çevre sağlığı açısından genellikle olumsuz bir etkiye sahiptir. Kentsel yayılmanın yönünü kestirerek uygun planlama kararları alabilmek, gelecekteki nüfus artışını tahmin edebilmek için kırsaldan kentsele arazi kullanımındaki değişimlerin izlenmesi gerekir. Çok zamanlı analizlerle, uzaktan algılama kentlerin nasıl geliştiği hakkında bilgi verir. Uydu görüntüleri geniş alanlarda pratik, ekonomik ve tekrarlanabilir şekilde arazi kullanımı/arazi örtüsü türlerini sınıflandırmada kullanılabilir. Bu çalışmada uydu görüntüleri kullanılarak Samsun'da arazi kullanımı/arazi örtüsündeki değişimlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Samsun'un arazi kullanımı/arazi örtüsü değişimlerini belirlemek için 1984 ve 1999 yıllarındaki Landsat TM verileri kullanılmıştır. Landsat TM görüntüleri UTM koordinat sistemine dönüştürülmüş ve yeniden örneklemede verilerin orijinal piksel değerlerinin değişmemesi için en yakın komşu yöntemi kullanılmıştır. Normalize edilmiş bitki indeksi ve eğitimsiz sınıflandırma uygulanmıştır. Bu sonuçlar, haritalar ve diğer veriler eğitimli sınıflandırmada alıştırma örneklemlerinin seçilmesinde kullanılmıştır. 1984 ve 1999 yıllarındaki Landsat TM görüntüleri en çok benzerlik sınıflandırma yöntemi kullanılarak sınıflandırılmış ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Sonuçlara göre, kentsel kullanım (yerleşim, endüstri, yol) 1984 yılında 2098.62 hektardan 1999'da 3218.04 hektara yükselmiştir. Bu genişlemenin kıyı alanlarında en hızlı olduğu belirlenmiştir.