Porto ve Çevresi Katolik Mezarlıklarında Dekoratif Öğelerin Kullanımı

Abstract

Mezarlıklar ölülerinin sadece gömülmesi için kullanılan bir yer olmanın dışında, çağlar boyunca ölü kültüyle ilişkilendirilen eğilimler ve gelenekler açısından toplumsal hafızayı canlı tutan önemli yerlerden birisi olmuştur. Ölümle ilgili olarak inanç ve ritüelleri belirleyen ölü kültü; kişisel ya da ailesel isteklerin dışında toplumsal, kültürel, dinsel, bölgesel ve etnik özellikler odağında çeşitlenmiştir. Ölü kültü içinde yer alan değerlerden biri olan mezar ve mezarlıklarda kullanılan dekoratif öğeler; tarihi, mimari, sanatsal, sembolik ve sosyal değerler açısından veriler ortaya koymaktadır. Bu kapsamda Hristiyan inancı ve bu inanca bağlı Katolik mezhebi çerçevesinde gelişen ölü kültü, sanatsal, sembolik yaklaşımlar ile önemli somut örnekler oluşturmaktadır. Bu somut örnekler mezarlıkların kimliklendirilmesine katkı oluşturarak, katolik inancının farklı bir iletişim kanalı ile anlaşılmasına yardımcı olmaktadırlar. Bu çalışma, Porto ve çevresi Katolik mezarlıklarında yer alan dekoratif öğelerin kullanımı üzerine şekillenmiştir. Porto ve çevresinde yer alan onbir farklı Katolik mezarlık incelenmiş, bu mezarlıklarda yer alan farklı teknik ve malzeme ile uygulanmış dekoratif unsurların kullanımı irdelenmiştir. Yöntem olarak öncelikle, dekoratif öğeler azulejo, cam vitray ve heykel olarak bölümlere ayrılmıştır. Bu mezarlarda farklı teknik ve malzemelerin kullanımı ile Katolik inancının ölüm olgusu, mezarlık gelenekleri kapsamında değerlendirilmiştir. Ayrıca dekoratif unsurlarda sıklıkla kullanılan Katolik inancı temelinde gelişen sembollerin ne olduğu ve bunların anlamları üzerine değerlendirilmeler yapılmıştır.