Amoksisilin Klavulanik Asit, Amoksisilin Klavulanik Asit + Vitamin Uygulamasının Ratların Çeşitli Dokularındaki Malondialdehit ve Antioksidan Düzeylerine Etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmayla; amoksisilin klavulanik asitin, ratların karaciğer ve böbrek dokusunda antioksidan savunma mekanizması ve oksidatif stres durumu üzerine etkilerini incelenmesi ve antibiyotiğe ek olarak vitamin uygulamasının oksidatif stresi azaltıcı ve koruyucu bir etkiye sahip olup olmadığının araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metot: Toplam 49 adet Wistar–Albino ırkı erkek rat; 1. grup: Amoksisilin klavulanik asit, 2. grup: Amoksisilin klavulanik asit + vitamin C, 3. grup: Amoksisilin klavulanik asit + vitamin E, 4. grup: Amoksisilin klavulanik asit + vitamin C+ vitamin E, 5. grup: Vitamin C, 6. grup: Vitamin E, 7. grup: Kontrol grubu olacak şekilde rastgele 7 gruba ayrıldı. Yedi gün süren çalışma sonunda ratlardan alınan karaciğer ve böbrek dokusunda MDA, GSH, CAT, vitamin C, total protein düzeyleri ile plazma ALT, AST ve GGT enzim aktiviteleri ölçüldü. Bulgular: Plazma enzim düzeyleri incelendiğinde; sadece amoksisilin klavulanik asit verilen 1. grupta ALT enzim düzeyi, kontrol grubuna göre önemli bir artış gösterdi (p<0,001). Böbrek dokusuna ait bulgularda; MDA düzeyi kontrol grubuna kıyasla, sadece 1. grupta önemli bir artış gösterdi (p<0,05). Böbrek dokusu GSH düzeyleri incelendiğinde; 2. ve 4. grupta kontrol grubuna kıyasla GSH düzeylerinde önemli miktarda azalma saptanmıştır (p<0,05). Böbrek dokusu CAT aktiviteleri; kontrole kıyasla, 1. grupta önemli bir artış gösterdi (p<0,01). Dördüncü grupta ise kontrole göre azalma gösterdi (p<0,01). Altıncı grupta da kontrole kıyasla CAT düzeylerinde önemli bir artış gözlendi (p<0,05). Böbrek dokusu vitamin C miktarı; kontrol grubuna kıyasla, 1. grupta önemli derecede daha düşük bulundu (p<0,001). Karaciğer dokusu MDA düzeyleri, kontrol grubuna göre diğer grupların tamamında önemli miktarda artış gösterdi ( 1., 3. ve 5. grup, p<0,05; 2., 4. ve 6. grup, p<0,01). GSH düzeyinde sadece 4. grupta kontrole kıyasla istatistiksel olarak anlamlı bir azalma gözlendi (p<0,01). CAT aktiviteleri kontrol grubuna göre diğer bütün gruplarda azalmış olup, bu azalmalar 1. ve 2. grupta (p<0,01) ve 6. grupta (p<0,05) anlamlıdır. C vitamini miktarları kontrole kıyasla; 1. grup (p<0,001) ve 2. grupta (p<0,01) önemli derecede azaldı. Total protein miktarı karaciğer dokusunda sadece 4. grupta kontrole kıyasla anlamlı bir şekilde (p<0,001) azaldı. Sonuç: Amoksisilin klavulanik asit kullanımında MDA, antioksidan maddeler, vitaminler ve enzim düzeylerinde gözlenen değişimler, karaciğer ve böbrek hücrelerinde oksidatif hasardan kaynaklı kısmen yıkımlanmanın şekillenmiş olabileceğini göstermektedir. Hastalığın radikal tedavisi süresince kullanılan ilaçlardan kaynaklanabilecek olası oksidatif hasarlara karşı antibiyotiğe ek olarak antioksidanların da kullanılmasının faydalı olabileceği kanısına varıldı. Anahtar kelimeler: Antioksidan savunma; amoksisilin klavulanik asit; malondialdehit; rat; vitaminAim: It was aimed to investigate the effects of amoxicillin clavulanic acid on antioxidant defense mechanism and oxidative stress in liver and kidney tissues of the rats and aimed to investigate whether vitamin application with antibioticshave an effect on reducing oxidative stress and protective effectiveness or not. Material and Method: 49 Wistar-albino male rats were randomly divided into 7 groups. We applied; 1.group: Amoxicillin clavulanic acid, 2. group: Amoxicillin clavulanic acid + Vitamin C, 3. group: Amoxicillin clavulanic acid + Vitamin E, 4. group: Amoxicillin clavulanic acid + Vitamin C + Vitamin E, 5. group: Vitamin C, 6. group: Vitamin E and 7. group: Saline solution as a control group. After 7 days drug and vitamin administration period, MDA, GSH, CAT, vitamin C, total protein levels in liver and kidney tissue of the rats were analyzed, and plasma ALT, AST and GGT levels were measured. Results: Plasma enzyme levels: only group 1 showed an increase in ALT enzymes activities. Renal tissue MDA levels increased in group 1 compared to the control group (p <0.05). A significant decrease were determined in GSH levels in group 2 and 4 compared to the control group(p<0,05).CAT activities showed a significant increase in group 1 (p <0.01) and group 6 (p <0.05). Group 4 showed a decrease in GSH levels compared to control (p <0.01). Renal tissue vitamin C content was significantly lower in group 1 compared to the control (p <0.001). Liver tissue MDA levels were increased in all the other groups than the control group (1st, 3rd and 5th group, p <0.05; 2nd, 4th and 6th groups, p <0.01). GSH levels decreased in only group 4 is istatistically significant (p<0.01). CAT activities decreased in all other groups compared to the control group, (group 1 and 2; p<0.01, group 6; p <0.05) were significant. Compared to the control; vitamin C amounts decreased in group 1 (p <0.001) and group 2 (p <0.01) significantly. Amount of total protein in liver tissue decreased only in group 4 (p<0.001). Conclusion: Amoxicillin clavulanic acid induced changes in MDA, antioxidants, vitamins, and enzyme levels that indicates liver and kidney cells may partially disintegrated due to oxidative damage. Our results suggest that use of combined administration of antioxidants and antibiotics may be useful against drug-induced oxidative stress. Keywords: Antioxidant defense; amoxicillin clavulanic acid; malondialdehyde; rat; vitamin