Spontan Bakteriyel Peritonitli Hastalarda Hastane İçi Mortaliteyi Etkileyen Faktörler

Abstract

Giriş ve Amaç: Spontan bakteriyel peritonit, dekompanse karaciğer\rsirozunun sık görülen ve mortalitesi yüksek bir komplikasyonudur. Bu\rçalışmada spontan bakteriyel peritonitli sirotik hastalarda hastane içi\rmortaliteyi etkileyen faktörlerin saptanması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Hastanemiz Gastroenteroloji Kliniği’nde 5 yıllık periyot içinde hastanede yatan 129 sirotik hasta ve bu hastalarda gelişen 151 spontan\rbakteriyel peritonit epizodu retrospektif olarak değerlendirildi. Tüm\rhastaların demografik özellikleri, laboratuvar parametreleri, asit mayi\rtetkikleri, Child-Turcotte-Pugh, son dönem karaciğer hastalığı modeli,\rsodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli skorları, siroz komplikasyonları incelendi ve sağ kalan grup ile exitus olan grup bu parametreler\ryönünden karşılaştırıldı. Bulgular: Hastaların %57.3’ü (n = 74) erkek ve\r%42.7’si (n = 55) kadındı, yaş ortalaması 60.4 ± 12.7 yıl (20 - 90) olarak\rbulundu. Hastalarda en sık siroz nedeni %32.6 oranı ile hepatit B virüsü idi. Hastaların %41.7’si Child-Turcotte-Pugh B ve %58.3’ü Child-Turcotte-Pugh-C evresinde idi. Child-Turcotte-Pugh C evresinde hastane\riçi mortalite oranı Child-Turcotte-Pugh B evresinde göre anlamlı olarak\ryüksekti (p = 0.01). Exitus olan grupta lökosit ve nötrofil sayısı, kan üre\razotu, bilirübin, uluslararası normalleştirilmiş oran değeri ve asit mayi\rlökosit ve nötrofil sayısı sağ kalan gruba göre daha yüksek saptandı (p\r< 0.001). Child-Turcotte-Pugh, son dönem karaciğer hastalığı modeli\rve sodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli skorunun hastane içi\rmortalite ile ilişkili olduğu ve son dönem karaciğer hastalığı modeli skorunun hastane içi mortaliteyi öngörmede sodyum-son dönem karaciğer\rhastalığı modeli ve Child-Turcotte-Pugh skorundan daha üstün olduğu\rbulundu (p < 0.001). Böbrek yetmezliği gelişen hastalarda hastane\riçi mortalite oranı daha yüksekti (%52.7’ye karşı %12.5; p < 0.001).\rHepatik ensefalopati (%48.9’a karşı %17.3; p < 0.001), hepatorenal\rsendrom (%85.7’ye karşı %13.8; p < 0.001) ve diğer enfeksiyonların gelişimi (%48.5’e karşı %21.2; p = 0.003) ile hastane içi mortalite arasında\ranlamlı ilişki saptandı. Sonuç: Spontan bakteriyel peritonitli hastalarda\rlökosit ve nötrofıl yüksekliği, kan üre azotu, bilirübin, uluslararası normalleştirilmiş oran, asit mayi lökosit ve asit mayi nötrofil sayısı yüksekliği\rhastane içi mortaliteyi olumsuz yönde etkilemektedir. Hastalarda böbrek yetmezliği gelişimi, asit mayi kültür pozitifliği, hepatik ensefalopati,\rhepatorenal sendrom ve enfeksiyon gelişimi hastane içi mortaliteyi arttırmaktadır. Skorlama sistemlerinden son dönem karaciğer hastalığı modeli skoru, hastane içi mortaliteyi öngörmede sodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli ve Child-Turcotte-Pugh skorundan daha üstündür