5e Modeli ile Hazırlanan Dijital Hikaye Uygulamalarının Başarı, Eleştirel Düşünme ve Dijital Okuryazarlık Becerilerine Etkisi

Abstract

Bu çalışmada, fen bilimleri dersi Işığın Yayılması ünitesi kazanımlarının öğretiminde kullanılan 5E modeline dayalı dijital hikaye destekli uygulamaların ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin fen başarıları, eleştirel düşünme ve dijital okuryazarlık becerilerine etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada deneysel araştırmalardan biri olan yarı deneysel yöntem ile ön test ve son test kontrol gruplu deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kayseri ili Melikgazi ilçesine bağlı Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir ortaokulda öğrenimine devam eden 54 kişilik 5. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Deney grubunda 5E modeline dayalı dijital hikaye destekli uygulamalara, kontrol grubunda, mevcut öğretim programlarında yer alan yöntem ve tekniklere göre dersler işlenmiştir. Çalışmada veriler 'Işığın Yayılması Fen Başarı Testi (IYFBT)', 'Ortaokul 6. 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersinde Eleştirel Düşünme Gücü (FBDEDGÖ)' ve '10-12 Yaş Dijital Okuryazarlık Ölçeği (DOÖ)' araçlarıya toplanmıştır. Elde edilen veriler çözümlenirken nicel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin puanları arasında anlamlı düzeyde bir farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla 'bağımsız gruplar t-testi', aynı grubun ön test ve son test puanlarında anlamlı düzeyde bir farklılık olup olmadığını belirmek için ise 'bağımlı gruplar t-testi' kullanılmıştır. Gerçekleştirilen uygulamalar sonrasında elde edilen bulgular ışığında, deney ve kontrol gruplarının IYFBT'den aldıkları puanlar ve DOÖ aldıkları puanlar arasında deney grubu lehine anlamlı düzeyde bir farklılık olduğu görülmüştür. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin FBDEDGÖ son test puanlarının karşılaştırılması için ANCOVA analizi yapılmış ve deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. Deney ve kontrol grupları IYFBT, FBDEDGÖ ve DOÖ son test sonuçları arasındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla 'Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi' yapılmıştır. Bu analiz sonucuna göre IYFBT ve FBDEDGÖ son test puanları arasında pozitif; IYFBT ve DOÖ son test puanları arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Aynı şekilde FBDEDGÖ ve DOÖ son test puanları arasında ise pozitif bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

In this study, it was aimed to investigate the effects of digital story-supported applications based on the 5E model used in teaching the achievements of the Science course, the Diffusion of Light unit, on the science achievement, critical thinking and digital literacy skills of 5th grade secondary school students. In the study, the quasi-experimental method, which is one of the experimental researches, and the pre-test and post-test control group design were used. The study group of the research consists of 54 5th grade students who continue their education in a secondary school affiliated with the Ministry of National Education in Melikgazi district of Kayseri province in the 2021-2022 academic year. In the experimental group, lessons were taught according to digital story-supported applications based on the 5E model, and in the control group, lessons were taught according to the methods and techniques included in the current curriculum. In the study, data were collected using the tools 'Diffusion of Light Science Achievement Test (IYFBT)', 'Critical Thinking Power of Secondary School 6th, 7th and 8th Grade Students in Science Lessons (FBDEDGÖ)' and '10-12 Year Old Digital Literacy Scale (DOÖ)'. Quantitative analysis methods were used when analyzing the obtained data. In the research, 'independent groups t-test' was used to determine whether there was a significant difference between the scores of the students in the experimental and control groups, and 'dependent groups t-test' was used to determine whether there was a significant difference in the pre-test and post-test scores of the same group. In the light of the findings obtained after the applications, it was observed that there was a significant difference between the scores of the experimental and control groups in IYFBT and the scores they received in DOÖ in favor of the experimental group. ANCOVA analysis was performed to compare the FBDEDGÖ posttest scores of the students in the experimental and control groups and it was found that there was a significant difference in favor of the experimental group. 'Pearson Product Moment Correlation Analysis' was conducted to determine the relationship between the IYFBT, FBDEDGÖ and DOÖ posttest results of the experimental and control groups. According to the results of this analysis, there is a positive difference between IYFBT and FBDEDGÖ post-test scores; It was determined that there was a positive relationship between IYFBT and DOÖ posttest scores. Likewise, it was concluded that there was a positive relationship between FBDEDGÖ and DOÖ posttest scores.