Samsun İli Şeker Pancarı Üretim Alanlarında Vektör Polymyxa Betae Keskin İle Taşınan Toprak Kökenli Virüs Hastalıklarının Belirlenmesi

Abstract

Samsun ili seker pancarı üretim alanlarından, 2004-2005 yıllarında toprak örnekleri alınmıstır. Toplam 236 toprak örnegi tuzak bitki testi yönteminde kullanılmıstır. Bu topraklarda rhizomania hastalıgına karsı hassas olan Arosa çesidi yetistirilmistir. Yaklasık 6 hafta sonra, Beet necrotic yellow vein virus (BNYVV) ve Beet soilborne virus (BSBV')'ün varlıgını belirlemek için seker pancarı köklerine ELISA testi uygulanmıstır. Polymyxa betae'nın sistosorilerini belirlemek amacı ile kökler boyanıp, ısık mikroskobunda incelenmistir. Toprak örneklerinin % 26.6'sının BSBV, % 5.08'inin BNYVV, % 15.18'inin ise BNYVV+BSBV ikili enfeksiyonu ile bulasık oldugu belirlenmistir. Toplam 111 (% 47.03) adet toprak örneginde viruluferous (virüslü) P. betae enfeksiyonu saptanmıstır. BNYVV'nin kapsit protein genine spesifik primerler ile enfekteli bitkilerde BNYVV enfeksiyonu reverse transkripsiyon-polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) yöntemi ile belirlenmis olup, ayrıca RNA-5 için spesifik primerler ile yapılan RT-PCR çalısmasında RNA-5 tespit edilememistir. Bu çalısmada ayrıca topragın fiziksel ve kimyasal özellikleri ile BNYVV, BSBV ve P. betae enfeksiyonu arasındaki iliski incelenmistir. Kum ve pH'nın BNYVV, BNYVV+BSBV ikili enfeksiyonu ve P. betae enfeksiyonunun olusmasında önemli faktörler oldugu belirlenmistir. Anahtar kelimeler: BNYVV, BSBV, P. betae, seker pancarı, toprak özellikleri, sistosoriSoil samples were collected from sugar beet production provinces in Samsun in 2004 and 2005. A total of 236 soil samples were used for bait plant test and the seeds of a rhizomania susceptıble cultivar, Arosa were sown in pots using these soil samples. About six weeks later, the roots of sugar beet plant were tested for the presence of Beet necrotic yellow vein virus (BNYVV) and Beet soilborne virus (BSBV) by Enzymelinked immunusorbent assay (ELISA). Also, the root samples were stained and examined under light microscope to detect the presence of Polymyxa betae Keskin cystosori. The percentage of samples infected with BSBV, BNYVV and BSBV+BNYVV were 26.6 %, 5.08 % and 15.18 %. A total of 111 (47.03 %) soil samples infested occurred to be infected with viruluferous P. betae cystosori. BNYVV was determined in the infected plants by reverse transcrption-polymerase chain reaction (RT-PCR) using primers spesific to the capsid protein gene of BNYVV. RNA-5 was not found using RNA-5 spesific primers. Furthermore, in this study it was determined the relationships between physical and chemical properties of soils and appearance of BNYVV, BSBV and P. betae . It were found that pH and sand were important factors on the BNYVV, BSBV+BNYVV and P. betae infections. Key words: BNYVV, BSBV, P. betae, sugar beet, soil properties, cystosori