Berlin Turfan Koleksiyonundaki Bir Yüzü Türkçe Diğer Yüzü Çince Olan Uygur Harfli Yazmalar (Giriş, Metinler, Tıpkıbasımlar)

Abstract

Bu çalışma, Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisinin dijital Turfan arşivinde muhafaza edilen bir yüzü Türkçe diğer yüzü Çince olan Uygur harfli yazmaların harf ve yazı çevirimlerini içermekte olup giriş, metinler ve tıpkıbasımlar olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde, ülkemizde ve dünyada Eski Uygurca çalışmalarının genel görünümü ifade edilmiş ve Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisinin bundaki rolü belirtilmiştir. Çalışmanın sınırlılıkları üzerinde durulmuş; hazırlık aşamasında hangi yöntemin izlendiği ifade edilerek kurgunun izahına yer verilmiştir. Uygurca metinlerde daha önce tanıklanmayan sözcükler, deyim ve ikilemeler aktarılmıştır. Metinler bölümünde, Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisi tarafından açık erişime sunulan dijital Turfan arşivindeki bir yüzü Türkçe diğer yüzü Çince olan Uygur harfli yazmalar, yayımlanan ve tarafımızca okunan metinler olarak iki kısımda ele alınmıştır. Tarafımızca okunan metinlerin harf ve yazı çevirimleri yapılmış, yayımlananların ise yalnızca yazı çevirimlerine yer verilmiştir. Son olarak çalışmada kullanılan belgelerin fotoğrafları tıpkıbasım bölümünde sıralanmıştır. Bir yüzü Çince olan kâğıtlara not düşme amacıyla yazılmış, müstakil bir metin hüviyeti sergilemeyen bu yazmaların okunmasıyla birlikte, yazma kültürünün Eski Uygur hayatının hangi alanlarında yoğunlaştığının büyük ölçüde tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Anahtar Sözcükler: Eski Türkçe, Eski Uygurca, Çince-Uygurca yazmalar, filolojiThis study includes both letter and text translation of old uighur letter manuscripts whose one side in Turkische and the other in Chinese, which are preserved in the digital Turfan archive of Berlin- Brandenburg Academy of Sciences. It consists of three main sections: Introduction, texts and facsimiles. The general view of Old Uighur studies in our country and the world is expressed, and also, the role of Berlin- Brandenburg Academy of Sciences in this sitution is stated in the introduction part of study. The limitations of the study have been emphasized; the explanation of the fiction is given by expressing which method is followed in the preparation phase. Words which are never used in Uyghur texts, and also reiterative and idioms are stated. In texts section, Uighur letter manuscripts whose one side in Turkish and the other side in Chinese, which are preserved in the digital Turfan archieve of Berlin- Brandenburg Academi of Sciences, are discussed in two parts as published and read by us. The manuscripts read by us are translated into letters and writings, and the ones published are only translated into letters. Finally the photos of documents used in the study are listed in the study's part of the facsimile. By reading these manuscripts, it is aimed to determine to a large extent which areas of the writing culture are concentrated in old Uighur life. Keywords: Old Turkisch, Old Uighur, Chinese-Uighur manuscripts, philology