Resim-İş Eğitimi Müze Eğitimi Dersinde Uygulanan Tekniklerin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalında yürütülen Müze Eğitimi dersinde uygulanan öğretim etkinliklerinin öğretmen adayları üzerindeki etkilerini çok boyutlu olarak incelemektir. Çalışma kapsamında öğretmen adaylarının derse katılım süreçleri gözlemlenmiş, görüşleri anket yoluyla alınmış ve ders sonunda hazırladıkları etkinlik planları betimsel analiz ile değerlendirilmiştir. Böylece dersin, öğretmen adaylarının mesleki ve kişisel gelişimlerine katkısının kapsamlı bir biçimde ortaya konulması hedeflenmiştir. Araştırma, karma yöntem yaklaşımıyla tasarlanmış ve hem nicel hem de nitel veri toplama tekniklerinden yararlanılmıştır. Nicel boyutta, 2023-2024 ve 2024-2025 bahar dönemlerinde dersi alan 58 öğretmen adayına uzman görüşleri doğrultusunda geliştirilen anket uygulanmış, elde edilen veriler frekans ve yüzde analizleri ile çözümlenmiştir. Nitel boyutta ise, ders süreci 10 hafta boyunca araştırmacı tarafından izlenmiş; öğretmen adaylarının derse aktif katılımları, öğrenme süreçleri ve deneyimleri bağlam içinde değerlendirilmiştir. Ayrıca 20 öğretmen adayının hazırladığı ders planları betimsel analizle incelenerek planların pedagojik özellikleri ortaya çıkarılmıştır. Bulgular, uygulama temelli ve etkileşimli etkinliklerin öğretmen adaylarının katılımını ve öğrenme derinliğini artırdığını göstermektedir. Teorik oturumların uygulamalı etkinliklere zemin hazırladığı, müze gezileri, oyun temelli öğrenme, sanatsal üretim ve grup çalışmalarının ise kalıcı öğrenmeyi güçlendirdiği görülmüştür. Katılımcılar müzeleri yalnızca sergi alanı değil, aynı zamanda eğitim, kültürel aktarım ve yaratıcı öğrenme mekânları olarak değerlendirmiştir. Ayrıca hazırlanan ders planlarının öğrenci merkezli, yaratıcı, disiplinlerarası ve çağdaş eğitim anlayışına uygun bir yapıda olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Müze Eğitimi dersinin öğretmen adaylarının kavramsal bilgi, uygulamalı beceri, eleştirel düşünme, işbirliği, yaratıcılık, kültürel farkındalık ve mesleki tutumlarını geliştiren önemli bir öğrenme süreci sunduğu görülmektedir. Araştırma, müze eğitiminin yalnızca bilgi aktarımı değil, aynı zamanda öğretmen adaylarının çağdaş eğitim anlayışına uygun biçimde çok yönlü beceriler kazandıkları bir süreç olduğunu ortaya koymakta; öğretmen yetiştirme programlarında müze temelli öğrenmenin daha sistematik bir şekilde yer alması gerektiğini vurgulamaktadır.The main purpose of this study is to examine, in a multidimensional manner, the effects of the teaching activities implemented in the Museum Education course conducted within the Department of Art Education on prospective teachers. Within the scope of the study, the participation processes of the prospective teachers in the course were observed, their opinions were collected through a questionnaire, and the activity plans they prepared at the end of the course were evaluated using content analysis. In this way, it was aimed to reveal comprehensively the contribution of the course to the professional and personal development of prospective teachers. The research was designed with a mixed-methods approach, making use of both quantitative and qualitative data collection techniques. In the quantitative dimension, a questionnaire developed in line with expert opinions was administered to 58 prospective teachers who took the course in the spring semesters of 2023–2024 and 2024–2025, and the data obtained were analyzed through frequency and percentage analyses. In the qualitative dimension, the course process was observed by the researcher for 10 weeks, and the active participation, learning processes, and experiences of the prospective teachers were evaluated within context. In addition, the lesson plans prepared by 20 prospective teachers were examined through content analysis to identify their pedagogical characteristics. The findings indicate that practice-based and interactive activities enhanced the participation and depth of learning of prospective teachers. While theoretical sessions provided a foundation for practical activities, museum visits, game-based learning, artistic production, and group work were found to strengthen long-term learning. Participants perceived museums not only as exhibition spaces but also as venues for education, cultural transmission, and creative learning. Furthermore, the lesson plans prepared by the participants were identified as student-centered, creative, interdisciplinary, and aligned with contemporary educational approaches. In conclusion, the Museum Education course is shown to offer an important learning process that fosters prospective teachers' conceptual knowledge, practical skills, critical thinking, collaboration, creativity, cultural awareness, and professional attitudes. The study reveals that museum education is not merely a process of knowledge transfer but also a means through which prospective teachers acquire multifaceted skills in line with contemporary educational perspectives; it emphasizes the need for museum-based learning to be integrated more systematically into teacher education programs.