Psöriatik Artrit ve Psöriazis Hastalarında Demografik, Klinik ve Laboratuvar Değişkenlerin Karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Psöriazis ve Psöriatik Artrit (PsA) hastalarında laboratuvar parametreler; deri tutulum şiddeti, sosyodemografik özellikler,hastalık aktivitesi, yorgunluk, depresyon, yaşam kalitesi gibi ölçütlerin ilişkisini ortaya koymak. Cilt tutulumu ve artrit arasındaki ilişkiyi araştırmak. Yöntem: Çalışmaya psöriazis tanısı almış 34 hasta ile CASPAR kriterlerine göre Psöriatik Artrit (PsA) tanısı alan 48 hasta dahil edildi. SPARCC (SpondyloarthritisResearch Consortium of Canada) Entezit İndeksi, BECK Depresyon Skalası,HAQ(Health Assessment Questionnaire), FACIT (Functional Assessment of Chronic Illnes Therapy) Yorgunluk Skalası, PASI (Psoriasis Area Severity Index), NAPSI (Nail Psoriasis Severity Index) PsA ve psöriazis gruplarında değerlendirildi. PsA hastalık aktivitesi DAPSA (Disease Activity for Psoriatic Arthritis) skoruyla değerlendirildi. Spondiliti olanlarda ek olarak BASDAI (Bath Ankylosing Spondylitis Disase Activity Index) değerlendirildi. Tüm hastalarda ANA, anti-CCP, RF ve HLA-B27 pozitifliğine bakıldı. Bulgular: Ortalama yaş psöriazis grubunda 38,35 ± 12,01, PsA grubunda ise 46,50 ± 10,93 idi.Ortalama cilt tutulumu süresi sırasıyla 13,54 ± 9,93 ve 13,66 ± 10,70 yıl idi. PsA grubu ortalama artrit süresi 6,19 ± 6,52 yıl bulundu. PsA ve psöriazisli hastalar arasında eğitim düzeyleri, sigara, alkol kullanımı vb. demografik veriler açısından fark yoktu. Psöriazis grubunda hastaların % 85,3' ü, PsA grubunda %91,7'si plak tipte psöriazisdi. Psöriazis ve PsA grupları arasında FACIT ve BECK skorları ve tırnak tutulumu için anlamlı farklılık bulunamadı (FACIT için p=0,817; BECK için p=0,966; NAPSI için p=0,110). Her iki grup immünolojik ve laboratuvar olarak karşılaştırıldığında gruplar arasında fark yoktu. Psöriazis ve PsA? lı hasta gruplarında FACIT ve BECK skorları arasında negatif korelasyon bulundu (sırasıyla r=-0.540 p= 0.001, r=-0.758 p<0.001). Psöriazis hastalarında BECK skoru ile toplam paket/yıl cinsinden sigara kullanımı (r=0,368 p=0,032) ve HAQ skoru arasında pozitif (r=0,434 p=0,010), FACIT skoru arasında negatif (r=-0,540 p=0,001) korelasyon vardı.HAQ skoru ile FACIT skoru arasında negatif (r=-0,407 p=0,017), NAPSI skoru ile ise paket/yıl cinsinden sigara kullanımı arasında pozitif korelasyon saptandı(r=0,369 p=0,032). PsA grubunda BECK skoru, HAQ (r=0,497 p=0,000) ve DAPSA skorlarıyla (r=0,346 p=0,016) pozitif; FACIT skoruyla (r=-0,758 p<0.001) negatif korelasyon gösterdi. FACIT skoru DAPSA skoruyla (r=-0,578 p<0.001) negatif korelasyon gösterirken PASI skoru ise, NAPSI skoru ve DAPSA skoruyla pozitif korele bulundu ( sırasıyla r=0.440 p=0.002, r=0.301 p=0.037). PsA'lı kadın hastalarda HAQ skoru anlamlı olarak yüksekti (p=0,017). Ciddi yorgunluğu olan psöriazis hastalarında ; HAQ skoru (p=0,013) ve BECK skoru (p=0,008) anlamlı olarak daha yüksekti; PsA hastalarında ise HAQ skoru (p<0.001) ve BECK skoruna (p<0.001) ek olarak DAPSA skoru (p=0,001) da anlamlı olarak yüksekti. Ciddi depresyonlu PsA? lı hastalarda ise HAQ skoru (p=0,002), DAPSA skoru (p=0,020) ve SPARCC skoru (p=0,005) anlamlı olarak daha yüksek bulundu. Sonuç: Çalışmamızda psöriazis ve PsA hastaları arasında BECK, FACIT skorları ve tırnak tutulumu açısından anlamlı fark bulunamadı. Psöriazis hastalarında tırnak tutulumu ile sigara kullanımı arasında pozitif ilişki bulundu. PsA hastalarında depresyon ve yorgunluk; günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma ve artrit aktivitesi ile anlamlı ilişkiliydi. Ayrıca PsA hastalarında cilt tutulumunun, tırnak tutulumu ve artrit şiddeti ile ilişkili olduğu gözlendi.Objective: To show the relationship between laboratory parameters, severity of skin involvement, sociodemographic characteristics, disease activity, fatique, depression and parameters such as quality of life. To detect relationship between skin involvement and arthritis occurence. Methods: 34 patients with psoriasis diagnose and 48 patients who has taken psoriatic arthritis (PsA) diagnose according to CASPAR criterias has included to the study. In psoriasis and PsA group, SPARCC (Spondyloarthritis Research Consortium of Canada) enthesites index, BECK depression scale, HAQ (Health Assessment Questionnaire), FACIT (Functional Assesment of Chronic İllnes Therapy) fatique scale, PASI (Psoriasis Area Severity Index), NAPSI (Nail Psoriasis Severity Index) has assesed. PsA disease activity has determined according to DAPSA score. Also BASDAI (Bath Ankylosing Spondylitis Disase Activity Index) has assesed in patients with spondilitis. Positivity of ANA, anti-CCP, HLA-B27, RF has investigated in all patients. Results: Average age was 38,35 ±12,01 in psoriasis group and 46,50 ± 10,93 year in PsA group.Average skin involvement duration was 13,54 ± 9,93 and 13,66 ± 10,70 year respectively. In PsA group average arthritis duration was 6,19 ± 6,52 year.There were no significiant difference in terms of education levels, cigarette or alchole use and other demographic factors between groups. In psorisasis group 85,3 % and in PsA group, 91,7% of the patients were plaque psoriasis.There were no significant difference of FACIT and BECK scores and nail involvement between groups (p=0.817 for FACIT, p=0.966 for BECK, p=0.110 for NAPSI). There were no significant difference of immunological and laboratuary findings between groups. In psoriasis and PsA groups there was negative correlation between BECK scores and FACIT scores (r=0.540, p=0.001; r=0.758, p<0.001 respectively). In psoriasis group,there was positive correlation between BECK scores and total package/year smoke (r=0.368, p=0.032), positive correlation between BECK scores and HAQ scores (r=0.434, p=0.010), negative correlation between BECK scores and FACIT scores (r=0.540, p=0.001), negative correlation between HAQ scores and FACIT scores (r=-0.407, p=0.017), and positive correlation between NAPSI scores and total package/year smoke (r=0.369, p=0.032). In PsA group, there was positive correlation between BECK scores and HAQ (r=0.497, p<0.001) positive correlation between BECK scores and DAPSA scores(r= 0.346, p=0.016) negative correlation between BECK scores and FACIT scores (r=-0.695, p=<0.001).There was negative correlation between FACIT and DAPSA scores (r=-0.578, p<0.001), positive correlation between PASI and NAPSI (r=0.440, p=0.002) and positive correlation between PASI and DAPSA (r=0.301, p=0.037). HAQ score was significiantly higher in female population (p=0.017).In psoriasis patients with severe fatique, HAQ score (p=0.013) and BECK score (p=0.008) were significiantly higher.In PsA patients with severe fatique ,HAQ score(p<0.001,BECK score (p=<0.001) and DAPSA score (p=0.001) were signficiantly higher. In PsA patients with severe depression according to BECK score, HAQ scores (p=0.002), DAPSA scores (p=0.020) and SPARCC scores (p=0.005) were significiantly higher . Conclusion: In our study we couldn't find significiant difference between psoriasis patients and psoriatic artritis patients in terms of BECK, FACIT, and nail involvement.In psoriasis patients nail involvement score was positive corraleted with smoking.In PsA group depression and fatique was related with worsening at the activity of daily living and arthritis. Also in PsA group skin involvement was related with nail involvement and arthritis severity.