Bipolar-I Bozukluğu Olan Hastalarda Nörokognitif Fonksiyonların İmpulsivite İle İlişkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada bipolar bozukluğu olan hastaların ötimik dönemlerindeki impulsivite düzeylerini saptamayı ve impulsivitelerinin nörokognitif fonksiyonlarındaki defisitlerle ilişkisini incelemeyi amaçladık.Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın örneklemi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Duygudurum Bozuklukları Polikliniği tarafından ayaktan takip edilen, DSM-IV'e göre bipolar-I bozukluğu tanısı konmuş ötimik dönemdeki 83 hastayla yaş, cinsiyet ve eğitim süresi yönünden eşleştirilmiş, herhangi bir psikiyatrik hastalığı olmayan 82 sağlıklı gönüllüden oluşturuldu. Çalışmaya katılanlara sosyodemografik ve klinik veri formu ve SCID-I uygulandı. Nörokognitif fonksiyonlar Wisconsin kart eşleme testi (WKET), sürekli performans testi (SPT), Stroop testi ve işaretleme testi (İT) ile incelendi. İmpulsivite Barratt dürtüsellik ölçeği-11 (BDÖ-11), SPT'nin ve İT'nin impulsiviteyi gösteren alt test skorları ile değerlendirildi.Bulgular: Bipolar bozukluğu olan hastalar BDÖ-11'in tüm puan türlerinde kontrol grubundan daha yüksek puan aldı. SPT'deki hatalı basma sayısı hasta grubunda daha yüksekti. Ancak İT'deki yanlış işaretlenen harf/şekil sayısı puanları açısından iki grup arasında fark yoktu. Uygulanan her dört nörokognitif testte de bipolar bozukluğu olan hastaların performansı daha düşüktü. Hasta grubunda BDÖ ile nörokognitif test skorları arasında; SPT'deki hatalı basma sayısı ile WKET ve Stroop test skorları arasında korelasyon yoktu. Fakat SPT'deki hatalı basma sayısı ile İT'nin düzenli harfler bölümüne ait skorlar arasında zayıf korelasyon vardı. Kontrol grubunda BDÖ ve SPT'deki hatalı basma sayısı ile nörokognitif test skorları arasında korelasyon yoktu.Sonuçlar: Bipolar bozukluğu olan hastaların impulsiviteleri ötimik dönemlerinde yüksekti. Hastalar hem kararlı hem de durumsal impulsiviteye sahiptiler. Hastaların yürütücü işlevler, seçici dikkat, sürdürülebilir dikkat, görsel tarama, görsel-motor izleme becerilerinde defisitler vardı. Tepki hızları ve bilgi işleme hızları yavaşlamıştı. Hastalarda ve sağlıklı kontrollerde impulsivite ile nörokognitif fonksiyonlar arasında ilişki yoktu.Anahtar Sözcükler: Bipolar bozukluk, nörokognitif fonksiyon, impulsivite, yürütücü işlevler, dikkatObjectives: This study aimed to investigate the impulsivity levels and to observe the relationship between impulsivity and the deficits of neurocognitive functions in euthymic bipolar patients.Materials and Metods: The study sample was consisted of patients followed by Ondokuz Mayıs University Psychiatry Department Mood Disorder outpatient clinic. 83 patients diagnosed with bipolar-I disorder according to DSM-IV criteria and 82 volunteers adjusted for gender, age and education were included. Sociodemographic and Clinic Data Form and SCID-I were applied to all participients. Neurocognitive functions were assessed with Wisconsin Card Sorting Test (WCST), Continuous Performance Test (CPT), Stroop test and Cancellation Test (CT). Impulsivity was measured using Barratt Impulsiveness Scale (BIS), subscale test score of Continuous Performance Test (CPT) and subscale test scores of Cancellation Test (CT).Results: Bipolar patients had higher scores in all subscales of BIS-11 than control group. The commission errors in CPT were higher in bipolar patients. On the other hand the commission errors in CT were not differs between groups. The performance of bipolar patients in all four neurocognitive test was low. There were not any correlations between the Barratt Impulsiveness Scale (BIS) scores with neurocognitive scores. Also there were not any correlations between commission errors in CPT with WCST or Stroop test scores. However there were low correlations between the commission errors in CPT scores with organized letters subtests scores in CT. In control group, there were not any correlations between commision errors in BIS and CPT with neurocognitive test scores.Conclusions: Impulsivity of bipolar patients was higher when they are in the eutimic period. Patients had both state and trait impulsivity. There were deficits in executive functions, selective attention, sustained attention, visual perception and visual?motor pursuit in bipolar patients. Their reaction rate and information processing were slower. There were no relationships between impulsivity and neurocognitive functions both in the patients and control group.Key Words: Bipolar disorder, neurocognitive function, impulsivity, executive functions, attention