Karaköy Tarım İşletmesi Jersey İneklerinde Buzağılamadan Canlı Ağırlık ve Bazı Vücut Ölçülerinde Meydana Gelen Değişimler ve Bunlarla Bazı Süt ve Döl Verim Özellikleri Arasındaki İlişkiler

Abstract

Bu araştırmada, Karaköy Tarım İşletmesi Müdürlüğü'nde yetiştirilen Jersey sığırlarında buzağılamadan sonra canlı ağırlık ve vücut ölçülerinde meydana gelen değişmelerin bazı süt ve döl verim özellikleriyle olan ilişkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, 3. ve 4. laktasyon sıralarında olan toplam 82 adet Jersey sığırına ait veriler kullanılmıştır. Buzağılama mevsimi, buzağılama yaşı ve buzağılama yılının canlı ağırlık, vücut ölçüleri ve süt ve yağ verimleri üzerine, laktasyon sırasının da canlı ağırlık ve süt verimi üzerine olan etkileri en küçük kareler metodu kullanılarak analiz edilmiştir. Çevre faktörlerinden buzağılama mevsimi buzağılamadan sonraki karın çevresi ölçümleri üzerinde, buzağılama yaşı buzağılama sonrası 30±4. gün karın çevresi ölçümleri üzerinde önemli varyasyonlar meydana getirmiştir. Bunun yanında, buzağılama yılı da dikkate alınan bütün periyotlardaki göğüs çevresi ölçümleri üzerinde varyasyon meydana getirmiştir. Bu nedenle, söz konusu özelliklerde gerekli standardizasyonlar yapılmıştır. Ayrıca araştırmada dikkate alınan laktasyon sırasının da 305 gün süt verimi için önemli, canlı ağırlık değişimleri için çok önemli varyasyon göstermesi nedeniyle yine bu özelliklerde gerekli standardizasyonlar uygulanmıştır. Standardize edilmiş 305 günlük süt, 305 günlük süt yağı, 90 günlük süt ve 90 günlük süt yağı verimi ortalamaları 3. ve 4. laktasyon sıralarındaki hayvanlar için sırasıyla, 2617±650, 2866+928; 118.4±35.68, 124.0±46.50; 1211 ±186.0, 1220±285.0; 44.3±12.31, 53.7±16.3 kg olarak saptanmıştır. Buzağılamadan sonraki periyotlarda görülen en önemli canlı ağırlık değişimleri her iki laktasyon sırası için de 1. periyotta olmuş, 3. laktasyon sırası için 7.90±22.73, 4. laktasyon sırası için ise -27.50±20.02 düzeyinde gerçekleşmiştir. 2. ve 3. periyotlarda bu değişmelerin düzeyleri giderek azalmıştır. Bununla birlikte, yapılan araştırmada buzağılama sonrası vücut ölçülerine ait değişmelerin önemli düzeyde olmadığı yalnız göğüs çevresi ölçümünün her iki laktasyon sırasının 1. periyodunda sırasıyla -2.0±3.75 ve - 2.50±4.53 düzeyinde, karın çevresi ölçümünün ise yine her iki laktasyon sırasının 2. periyodunda sırasıyla -3.30±5.17 ve 3.0±5.79 düzeyinde değişmeler gösterdiği belirlenmiştir. Buzağılamadan sonraki canlı ağırlık değişimleri ile göğüs derinliği, göğüs çevresi ve karın çevresi ölçümleri arasındaki kısmi korelasyon katsayıları minimum ve maksimum seviyelerinde sırasıyla 0.295±0.140 - 0.341±0.138; 0.369±0.137 - 0.599±0.141; 0.388+0.162 - 0.765±0.094 olarak tespit edilmiştir. Araştırmada canlı ağırlık değişimi ile süt verim özellikleri arasında sadece 3.36 Baköasyon sırasının 1. periyodunda (-0.364±0.164'den -0.400±0.170 'e kadar değişen) önemli korelasyonlar belirlenmiştir. Canlı ağırlık değişimi ile döl verim özellikleri arasında önemli korelasyonlar bulunmamıştır. Buzağılamadan sonraki vücut ölçülerine ait değişimler süt verim özettiklerinden sadece 90 gün ve 305 gün yağ verimlerini önemli düzeyde etkilemiştir. Bununla birlikte vücut uzunluğuna ait değişim hariç tutulacak olursa, ele alınan diğer vücut ölçüleri ile döl verim özellikleri arasında önemli bir ilişkinin bulunmadığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, hayvanların süt verim özellikleri için yapılacak seleksiyonda, buzağılamadan sonraki canlı ağırlık ile göğüs ve karın çevresi ölçümlerine ait değişimlerin bir kriter olarak kullanılabileceği, ancak döl verim özelliklerinin belirlenmesi amacıyla vücut uzunluğu hariç, diğer hiç bir vücut ölçüsü ve canlı ağırlık değişiminin kullanılmasının faydalı olmayacağı anlaşılmıştır.In his research, it was aimed to determine the relationship between some milk and reproduction performance and changes occured at live weights and body measurements after calving at Jersey cows raised at Karaköy State Farm. With this aim, data obtained from total 82 Jersey cows in 3rd and 4tn lactation orders. Effects of calving season, calving age and calving year on live weights, bodf measurements and milk and fat yields, and also effects of lactation orders on live weights and milk yield were analysed by using Least Square Analysis Method. They were determined that calving season creates variation at a significant level statistically on abdomen girth measurements and calving age cause significant variation on 30±4tn day abdomen girth measurements after calving. Beside this, calving year cause significant variation on chest girth measurements at all of the periods. For this reason, standardizations have made on traits mentioned above. Furthermore, lactation order created significant variation on 305- day milk yield (P<0.05) and on live weight changes (P<0.01). Because of this, suitable standardizations had been made. Standardized values of 305-day milk yield, 305-day milk fat yield, 90-day milk yield and 90 day milk fat yield were found as 2617±650, 2866±928; 118.4i35.68, 124.0±46.50; 1211±186.0, 1220±285.0; 44.3±12.31, 53.7±16.3 kg for the animals which were in their 3rd and 4tn lactation orders, respectively. The most significant live weight changes after calving have occured at 1st period and these changes have been determined as 7.9±22.73 and -27.5±20.02 for 3rd and 4tn lactation orders, respectively. During 2nd and 3rd periods, the levels of these changes decreased gradually. There were no significant changes on tody measurements after calving except for the changes on chest girth that have been determined as -2.0+3.75 and -2.50±4.53 for 1st periods of both lactation orders and the changes on abdomen girth have been determined as - 3.30±5,17 and 3.0±5.79for2nd period of both lactation orders. Partial correlation coefficient between live weight after calving and depth and girth of chest, and paunch circumference measurements were determined as 0.295±0.140 -0.341±0.138; 0.360±0.137 - 0.599±0.141; 0.388+0.162 - 0.765±0.094, respectively at minimum and maximum levels. Significant negative correlations were determined (from -0.364±0.164 to -0.400±0.170) between live weight changes and various milk yield traits only on 1st period of 3tn lactation orders, it couldn't be find significant correlation between live weight and mentioned reproduction traits.38 orders. İt couldn't be find significant correlation between live weight and mentioned reproduction traits. Only 90 and 305-day milk fat yields have been affected by body measurements after calving. However, genetic corelations determined between live weight changes and these reproduction traits weren't significant. As a result, it can be said that the changes of live weight, chest girth and paunch circumference measurements after calving can be used as selection criteria in selection programs for milk yield in dairy cattle. But, results obtained from this study showed that none of the body measurements, except for body length, and live weight changes couldn't be used to determine the reproduction traits.