Doğu Medeniyetinde Yönetim Düşüncesi: Çin ve Hindistan Örneği

Abstract

Günümüz yönetim biliminin kökleri, temelleri İlk Çağlar'da atılan yönetim düşüncesine dayanmaktadır. İlk Çağ toplumlarından olan Çin ve Hindistan medeniyetleri, felsefi ve siyasal düşüncenin doğuşuna, dünyanın diğer medeniyetlerine göre çok daha erken bir tarihte kaynaklık etmesi açısından önem taşımaktadır. Günümüzde güçlü bir devlet geleneğine sahip olan Çin, bu başarısını binlerce yıl önceden tesis ettiği siyasal ve askeri stratejilerine borçludur. Dini, felsefi ve siyasal düşüncenin beşiği olan Hindistan, şu an mevcut olan dinlerin, dillerin ve felsefelerin yarısından fazlasını kendi coğrafyasında bulundurmaktadır. Ünlü filozof Konfüçyüs, yönetim ve siyasetle ilgili öğretilerinden oluşan 'Konuşmalar' adlı eseriyle, yüzyıllardır yöneticilere yol göstermiş ve kendisinden yüzlerce yıl sonra ortaya çıkacak 'devlette devamlılık' anlayışını antik dönemde ortaya koymuştur. Lao Tzu'nun 'Tao Te Ching' adlı eseri, insanlara ve evrensel değer yargılarına nesiller boyu yol göstermiştir. Mo Tzu'nun 'eşitlik', 'evrensel sevgi' ve 'faydacılık' kavramlarına dayanan öğretisi, günümüzde Çinli reformistler tarafından sıkça başvurulan bir kaynak olmuştur. Mencius, 'halkın egemenliği' kavramını ilkel biçimde de olsa antik dönemde ortaya koyan ilk Çin filozofudur. Sun Tzu'nun 2500 yıldır askeri liderler ve strateji uzmanlarına kılavuzluk eden 'Savaş Sanatı', askeri, politik ve ekonomik alandaki benzerleriyle hala boy ölçüşebilecek düzeyde güncelliğini korumaktadır. Siyaseti, tüm bilimlerin kaynağı olarak gören Kautilya 'Arthaşastra' adlı eserinde, merkezi yönetimin ilke ve esaslarını ortaya koymaktadır. Beydeba'nın yöneticinin niteliklerinin yer aldığı ve yöneticiye bilgece öğütler veren 'Kelile ve Dimne' adlı eseri, siyaset ve devlet idaresi alanındaki etkisiyle evrensellik kazanmış bir eserdir. Günümüzde geniş kitlelerce benimsenen Hinduizm, Brahmanizm, Caynizm, Budizm, Taoculuk, Konfüçyüsçülük antik dönemdeki Çin ve Hindistan medeniyetlerinde doğmuş dinlerdir. Siyasal düşünceler tarihine önemli katkıları olan Antik Çin ve Hindistan medeniyetlerindeki yönetim düşüncesinin incelendiği bu çalışma, kadim zamanlarda doğan din, felsefe ve yönetim ilişkisini görme imkânı sağlamıştır. Dinlere, tanrılara, vahiylere, mitolojilere ve filozoflara kaynaklık eden bu medeniyetler, günümüz yönetim ilkelerinin temellerini binlerce yıl öncesinden atmışlardır.

The origin of modern-day goverment science, bases on the thought profound at the first ages. China an Indıa civilisations from early ages, are important communities because of creating the birth of philosopy and politics before other communities. China, which has a strong state government tradition at present, owe its succes to political and military strategies that constituted thousand years ago. Being the home of religious, philosopic and political thoughts, India keeps more than half on the religions, languages and philosopies of modern-day in the geograpy of itself. With the teachings on government and politics 'Lun Yu', the famous philosopher Confucius guides the leaders for years and he reveals the 'continuity of state' at ancient era that will appear hundred years later. 'Tao Te Ching' by Lao Tzu guides the people and universal standarts of judgement for centuries. The diciplines of Mao Tzu base on equality', 'universal love' ve 'utilitarizm' and it is one of the main source of today that applied by the Chinese reformists. Mencius is the first philosopher in ancient time who alleged the 'popular sovereignty' even in the form of primitive style. 'The Art of War' by Sun Tzu, which guides military leaders, strategy for 2500 years, still contend against the other similar works in the branch of military, politic and economy by protecting it, currentness. Kautilya, who thinks that politics is the source of all science, explains the principles of centralized government in his work 'Arthaşastra'. 'Kelile ve Dimne' by Beydeba, indicates the manager's features and give them brilliant advices. It gains universality with the effects on politics and state government. Being adopted by large-cross in present day Hinduism, Brahmanism, Jainism, Buddhism, Taoism, Confucianism are religions that born in ancient China and India civilisations. In this academic study, maangement styles of Ancient China and India were examined, which have important contribution to history of political thoughts. Moreover, it let us see the relationship among religion, philosopy and government that appeared autochthonously. These civilisations formed the basis for religion, Gods, reveletions, mythologies, philosophers and they composed the principles pf today's government systems thousand years ago.