Tohum Ve Genç Bitki Aşılarının Kestanede Fidan Üretiminde Kullanılabilirliğinin Belirlenmesi

Abstract

IV ÖZET TOHUM VE GENÇ BİTKİ AŞILARININ KESTANEDE FİDAN ÜRETİMİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNİN BELİRLENMESİ Tohum ve genç bitki aşı yöntemlerinin, ülkemizde tüplü kestane fidanı yetiştiriciliğinde uygulanabilirliğini araştıran bu çalışma, 2002-2003 yıllarında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümüne ah laboratuar ve fidanlık serasında yürütülmüştür. Çalışmada anaç olarak SA5-1 nolu kestane genotipinin yeni çimlenmiş tohumlan ile genç çöğürleri, aşı kalemi olarak yine aynı genotipten kış dinlenme döneminde alman kalemler kullanılmıştır. Araştırmada, tohum, ters radisil, hipokotU, epikotil üzerine yarma ve epikotil üzerine yongalı göz aşılan olmak üzere beş aşı yöntemi uygulanmıştır. Aşılamalar 2003 yılında 10-11 Nisan, 7-9 Mayıs, 6-9 Haziran tarihlerinde olmak üzere 3 dönemde yapılmıştır. Aşılamadan sonra aşı tutma, sürme, aşılı fidanların yaşama oranlan ile aşı sürgünü gelişimleri incelenmiştir. Denemede, tohum aşısı hariç, diğer bütün aşı yöntemlerinde başarılı sonuçlar alınmıştır. Bununla birlikte; aşı tutma, sürme ve fidanlarda yaşama oram bakımından en yüksek basan 1. dönemde (10 Nisan) yapılan ters radisil aşılarından (sırasıyla, % 84.9, % 83.6 ve % 82.4) elde edilmiştir. Bu aşı dönem ve yöntemi ile aşı sürgünü boy ve çaplan da 16.7 cm ve 3.9 mm olmuştur. Anahtar kelimeler: kestane, tohum aşısı, ters radisil aşısı, hipokotil aşısı, epikotil aşılan, aşı başansıABSTRACT DETERMINATION OF USABILITY OF JUVENILITY GRAFTING METHODS ON GRAFTED NURSERY TREE PRODUCTION IN CHESTNUT The objective of this study was to determine the effects of juvenility grafting methods on potted nursery tree production in chestnut. The study was carried out under nursery greenhouse conditions during 2002-2003. In the study, newly germinated chestnut seeds and young seedlings of SA 5-1 genotypes were used as rootstock and scion with dormant buds for same genotypes were used as scion materials. Five grafting methods were applied, namely, nursery seed grafting, inverted radicil grafting, split hypocotyl grafting, wedge grafting on epicotyl and chip budding on epicotyl. Graftings were done for three periods from April to June in 2003. Graft success and seedling development were investigated in order to determine the suitable method and time of In the study, successful results were obtained from all the grafting methods except nursery seed grafting. However, the best graft success was obtained from inverted radicil grafting method made for first period (10-11 April). In this grafting method and period, grafting take, sprouting and survival ratios were 84.9 %, 83.6 % and 82.4 %, respectively. Graft shoot height and diameter were also 16.7 cm and 3.9 mm, respectively for this grafting method and period. Key words: chestnut, juvenility grafts, nursery seed grafting, inverted radicil grafting, split hypocotyl grafting, epicotyl graftins, graft success