2-5 Yaş Arasındaki Çocuklarda Ekran Maruziyeti Ve Anne Depresyon Düzeyi İle İlişkisinin Araştırılması

Abstract

ÖZET Amaç: Bu çalışmada Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne bağlı eğitim aile sağlığı merkezlerine başvuran 2-5 yaş arası çocuklarda ekran maruziyeti ve anne depresyon düzeyi ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Bu çalışma 14 Şubat 2025 ile 15 Nisan 2025 tarihleri arasında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Aile Hekimliği Anabilim Dalına bağlı Eğitim Aile Sağlığı Merkezleri'ne başvuran 2-5 yaş arası çocuğu olan annelerde gerçekleştirilmiştir. Anket formunda, çocukların ve ailenin sosyodemografik özellikleri ile çocukların toplam ekran süresi ve Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) yer almaktadır. Tüm istatistiksel analizler IBM SPSS sürüm 25.0 paket programında değerlendirilmiştir. İstatiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya 2-5 yaş arası çocuğu olan 306 anne katıldı. Çocukların %70,6'sında ekran maruziyeti mevcutken, %29,4'ü ekran maruziyeti yoktu. Son çocuk olan bireylerde ekran maruziyeti riski, ilk çocuklara göre 2,87 kat artmış olarak bulunmuştur (p < 0,001). Birden fazla kardeşi olan çocuklarda ekran maruziyeti olasılığı, tek çocuklara kıyasla 2,12 kat daha fazladır (p = 0,004). Baba eğitim düzeyinin düşük olması da ekran maruziyeti ile anlamlı ilişkili bulunmuştur. Hanede asgari ücret ile geçinen bireylerin çocuklarında da ekran maruziyeti riski 2,37 kat yüksek bulunmuştur. Ekran maruziyeti varlığı ile BDÖ grupları arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p=0,071). Sonuç: Çalışmaya katılan çocukların büyük çoğunluğunda ekran süresi önerilen sınırı aşmış olarak saptanmıştır. Çocuğun ekran süresi doğum sırası, kardeş sayısı, baba eğitim düzeyi ve hane geliri ile ilişkili bulunmuştur. Poliklinik başvuruları sırasında çocuk ve ekran ilişkisinin sorgulanmasının ve toplumun bu konuda bilgilendirilmesinin yararlı olacağı düşünülmüştür.ABSTRACT Objective: This study aimed to evaluate the relationship between screen exposure and maternal depression levels in children aged 2-5 years who attended educational family health centers affiliated with Ondokuz Mayıs University Faculty of Medicine. Materials and methods: This study was conducted between February 14, 2025, and April 15, 2025, among mothers with children aged 2-5 years who applied to the Education Family Health Centers affiliated with the Department of Family Medicine at Ondokuz Mayıs University Faculty of Medicine Hospital in Samsun. The questionnaire included sociodemographic characteristics of the children and families, total screen time of the children, and the Beck Depression Inventory (BDI). All statistical analyses were performed using IBM SPSS version 25.0 software. Statistical significance was set at p<0.05. Findings: The study included 306 mothers with children aged 2–5 years. Screen exposure was present in 70.6% of children, while 29.4% had no screen exposure. The risk of screen exposure was found to be 2.87 times higher in individuals with the youngest child compared to those with the oldest child (p < 0.001). Children with multiple siblings were 2.12 times more likely to have screen exposure than only children (p = 0.004). Low paternal education level was also found to be significantly associated with screen exposure. Children of individuals living on the minimum wage also had a 2.37 times higher risk of screen exposure. The relationship between screen exposure and ADHD groups was not found to be statistically significant (p = 0.071). Conclusion: The majority of children participating in the study were found to exceed the recommended screen time limit. Children's screen time was found to be related to birth order, number of siblings, father's education level, and household income. It was thought that it would be useful to inquire about the relationship between children and screens during outpatient visits and to educate the public on this issue.