1876–1878 (H.1293–1295) Tarihli Samsun Şer'iyye Sicili'nin Transkripsiyon ve Tahlili

Abstract

Çalışma 1776/22 numaralı ve 1876-1878 tarihlerini içeren Samsun Şer'i Mahkemesine ait şer'iyye sicil defterinin transkripsiyon ve tahlilidir. Defterdeki kayıtların tamamı terekelerden oluşmaktadır. Tez, giriş hariç iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, araştırmanın problem ve önemi, veri toplama araçları, araştırmanın sınırlılıkları ile kullanılan yöntemler ve şer'i sicillerde geçen bazı belge türleri hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde 1876-1878 tarihli Samsun şer'iyye sicil defterinde geçen kayıtlardan yola çıkarak, Samsun'un 19. yüzyıl sonlarındaki sosyal, kültürel, ekonomik ve idari yönlerden değerlendirmesi yapılmıştır. Ancak çalışmamız sadece 1876-1878 tarihleri arasında tutulan 1776/22 nolu defterle sınırlı olduğu için kesin yargılara ulaşmak mümkün olmamaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde asıl metnin latin harflerine traskripsiyonu yapılmıştır. Transkripsiyon yapılırken kayıt başlarında içerikle ilgili kısa özet verilmiştir. Samsun'un 1876-1878 tarihleri arasındaki idari ve etnik yapısını, sosyal ve ekonomik hayatını şer'iyye sicilini merkeze alarak inceledik. Böylece Samsun'da farklı etnik unsurların bir arada yaşadıklarını, insanların geçim kaynağı olarak tarım ve hayvancılığın dışında ticaretle de uğraştıklarını gördük. Ayrıca şehrin ticaret yolu üzeride olması, ulusal ve uluslar arası bir limanının bulunması nedeniyle çevre şehirlerden Samsun'a göçlerin yaşandığını tesbit ettik. Anahtar Kelimeler: Samsun, Kadı, Samsun Tarihi, Canik Sancağı, Şer'iyye Sicil Defteri, Tereke

This study is the Transcription and analysis of Religious registers (number 1776/22) which were recorded at Religious Court in Samsun between 1876-1878. all the records in the inventory has consisted of terekes (heritage). This thesis has contained two parts except opening chapter. In the opening chapter, we have mentioned to importance and limits of the research, data collection tools, the methods used and some types of documents in Şer'iyye registers. In the first part, based on records in Religious registers of Samsun between 1876-1878, we have evaluated the social, cultural, economical and administrative life in Samsun. However the research has included only the inventory (number 1776/22) between 1876-1878. So it is impossible to reach certain judgments. In the second part, the orijinal text has been transcribed to Latin alphabet. We have also given short summaries at the begiming of records during transcription. We have searched the administrative and ethnic structure, social and economical life in Samsun in the light of Religious registers between 1876-1878. so, we noticed that different ethnic groups lived together and they also dealt with trade apart from agriculture and animal husbandry. Since it is on the trade route and it has a national and international port, we have found out that the people living in neighburing cities had migrated to Samsun. Key words: Samsun, muslim judge, history of Samsun, disrict of Canik, Religious registers, heritage.