Diyadik Verilerde Aracılık Etkisinin Test Edilmesinde Medyad Makrosunun Kullanılması

Abstract

Sosyal ve davranış bilimi araştırmalarında ele alınan birçok değişken doğası gereği en az iki kişiyi içerir ve aralarında belirli bir ilişki, bağlantı bulunan bu ikililer için diyad ve bu ikililerden toplanan veriler için de diyadik veri kavramı kullanılır. Bu bireylerden elde edilen verilerin (diyadik veriler) birbirinden bağımsız olduğunu düşünerek analiz etmek yanıltıcı bulgular sunabilir. Ayrıca ikilinin birbirlerini nasıl etkilediğini ortaya çıkarmak için karmaşık modellerin kurulması ve test edilmesi gerekmektedir. Diyadik verilerle kurulan çeşitli modelleri test etmek için LISREL, AMOS, MPLUS, R gibi programlar kullanılabilse de bu programların birçoğu ücretli veya araştırmacıların kodlama bilmesini gerektirmektedir. Bu makalenin amacı kodlama bilmeye gerek kalmadan ayırt edilebilir diyadik verilerde aracılık modelini (APIMeM) test etmeyi sağlayan MEDYAD makrosunu tanıtmaktır. Bu çalışma kapsamında, öncelikle kısaca diyadik verilerde aracılık modeli açıklanmış, ardından makronun kurulumu, veri dosyasının hazırlanması ve veri analiz adımlarına yer verilmiştir. Son olarak analiz çıktılarının nasıl yorumlanacağı kısaca açıklanmıştır.