Tevhidi Bozan Bir Olgu Olarak Şirk: Kur’an’da Şirkin Kavramsal Anlam Alanı

Abstract

Bu çalışma, şirk kavramının Kur’an’daki kullanımını esas alarak anlam analiziniyapmayı konu edinmektedir. Bu çerçevede iman ve küfür, Kur’an’ın temel ikiinanç terimi olarak kabul edildi; tevhit iman başlığı altında, zıddı olan şirk iseküfür başlığı altında ele alındı. Araştırmada takip edilen semantik yöntem gereğiönce tevhidin anlam alanına giren dört esas terimden söz edildi. Bunlar; iman,şükr, İslâm ve ittikâ/takvâdır. Daha sonra şirkin anlam alanına dâhil olan beştemel terim ele alındı. Bunlar da küfr, dalâlet, zulm, fısk ve israftır. Tevhitle ilgilifarklı çalışmalar yapılmasına rağmen şirkle ilgili araştırmaların çok az ve yetersizolduğunu gördük. Özellikle şirkin semantik bir yöntemle çalışılmamış olması biziböyle bir çabanın içine girmeye sevk etti. Zira şirki anlamadan tevhidi tam olarakanlamak mümkün görünmemektedir. Aynı şekilde tevhidi muhafaza edebilmek,hangi düşünce ve davranışların şirk olduğunu bilmekle mümkündür. Bu bağlamda Kur’an’ın temel kavramlarının semantik çalışmalarla yeniden tanımlamasının gerekli olduğuna inanıyoruz. Çünkü kavramlar düzeltilmeden sağlıklı düşünmenin ve inanmanın imkânı yoktur