Lojistik Verimliliğini Değerlendirmede Kriter Ağırlıkları Performansı Nasıl Etkiliyor: Yeni Gelişen Pazarlar Lojistik Endeksinde Bir Uygulama

Abstract

Amaç: Ülkelerin lojistik performanslarını etkileyen kriterler arasındaki farklılıklar ve önem dereceleri politika geliştirme süreçleri açısından anlam ifade etmektedir. Yeni gelişen pazarlar lojistik endeksinde kriterlere eşit düzeyde ağırlık verildiği tespit edilmiştir. Bu nedenle çalışmada Yeni Gelişen Pazarlar Lojistik Endeksi’ne ait kriterler yeniden ağırlıklandırılarak, ağırlıklandırmanın sıralamaya olan etkileri araştırılmıştır. Bu yönüyle çalışma incelemeye aldığı endeksi daha objektif hale getirmeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışmada ÇKKV yöntemlerinden faydalanılmıştır. Bu çalışmada kriter ağırlıklarının belirlenmesinde MEREC, alternatiflerin sıralanmasında ise MABAC ve MAIRCA yöntemleri tercih edilmiştir. Bulgular: Çalışmada kriterlerin ağırlıklandırılmış değerlerinin literatür ile daha uyumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca elde edilen yeni ağırlıkların ise ülkelerin sıra değerleri üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Özgünlük: Yeni gelişen pazarlar, lojistik verimliliği artırmak için altyapı geliştirme ve yeni teknolojilerin uygulanmasına zemin sağlamaktadır. Ayrıca, genişleyen tüketici talebi ile lojistik hizmetlerin çeşitlenmesine ve gelişmesine olanak tanımaktadır. Bu çalışma, Logistic Performance Index (LPI) yerine Agility Emerging Markets Logistics Index (AEMLI)'yi tercih etmesi ve MEREC tabanlı MABAC-MAIRCA yöntemlerini kullanmasıyla literatürdeki diğer çalışmalardan ayrılmaktadır