Kanser İlaçlarında Farmakogenetik: Geleneksel Derleme

Abstract

Farmakogenomik, ilaç tedavisine yanıtın bireyler arası farklılık göstermesi ve bu değişken ilaç yanıtlarının altında yatan genetik me- kanizmaların anlaşılmasına dayanır. Tedavide aynı ilacın aynı dozu- nun, bir grup hastada iyi yanıt oluşturabilirken, diğer bir grupta yeterli yanıt vermemesi, farklı bir grupta da ciddi yan etkilere ve hatta ölüm- lere neden olabilmesi mümkündür. Bu nedenle ilaç yan ıtlarında bi- reyler aras ı farklılıklara belirgin şekilde katk ıda bulunan DNA varyantlarının tanımlanması, tedavilerin etkinliğini artıracak ve ilaç- ların olumsuz yan etkilerinin oranını azaltacaktır. Genom dizilimi ve mutasyon analizi farmakogenomikte çok önemli araçlardır. Farmako- genomik, hem hastan ın hem de tümörün genomunun ara ştırılmasını içerir, çünkü her ikisindeki varyasyonlar ın kanser önleyici ilacın ta- şınması, dışarı akışı, alıkonması ve penetrasyonu üzerinde bir etkisi olduğu gözlemlenmiştir. İlaç yanıtının, reçete edilen ilaçların farma- kokinetik ve farmakodinamik özelliklerine ve ilaç metabolize eden enzimler ve taşıyıcılardaki bireysel hasta polimorfizmlerine bağlı ol- duğu bilinmektedir. Bu derleme, ilaç metabolize eden enzimlerdeki polimorfizmlerin ilaç yanıtları üzerindeki etkisine odaklanmaktadır. Antikanser ilaçlar, genellikle çok dar bir terapötik indekse sahiptir; bu nedenle hastayı hayatı tehdit eden toksisite riskine sokmadan mak- simum fayday ı elde etmek için uygun dozlar ın kullan ılması çok önemlidir. Ancak hedef proteinleri ve ilaç metabolize eden enzimleri kodlayan genlerdeki spesifik polimorfizmlerin kal ıtımı nedeniyle uygun dozun ayarlanması o kadar kolay değildir. Bu derleme, bu tür polimorfizmlerin birkaç örne ğini ve bunlar ın tedaviye yan ıt üzerin- deki etkisini sunmaktadır.