Bazı Ayva Klon Anaçlarının Muşmulada Büyüme, Meyve Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri

Abstract

Bu araştırma bazı ayva klon anaçlarının [Quince BA29 (Ba29), Quince A (QA), Quince MC (MC)] üzerlerine aşılı 'İstanbul' ve 'Akçakoca77' muşmula çeşitlerinin büyüme, meyve verim ve kalitesine etkilerini belirlemek amacıyla Bafra/Samsun ekolojik koşullarında 2021-2022 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada fenolojik, pomolojik ve morfolojik incelemeler yapılmıştır. İncelenen fenolojik özelliklerden ilk çiçeklenme, tam çiçeklenme ve hasadın anaçlar bakımından MC anacında, çeşitler bakımından 'İstanbul' çeşidinde diğerlerinden daha erken olduğu saptanmıştır. Morfolojik özellikler üzerine anaç ve çeşitlerin etkisinin önemli olduğu saptanmıştır. Anaç ortalamaları bakımından gövde kesit alanının 11.05-31.78 cm2; taç hacminin 0.71-0.96 m3, yaprak alanının 39.65-45.67 cm2 ve yıllık sürgün uzunluğunun 25.89-38.63 cm, çeşitler bakımından gövde kesit alanının 20.43-28.58 cm2; taç hacminin 0.80-095 m3, yaprak alanının 32.47-51.92 cm2 ve yıllık sürgün uzunluğunun 21.40-44.27 cm arasında değiştiği belirlenmiştir. Meyve verim ve kalite özellikleri üzerine genellikle anaçların ve çeşitlerin etkisin önemli olduğu belirlenmiştir. Araştırmada en yüksek meyve ağırlığı anaçlar bakımından BA29 anacında (53.02 g), çeşitler bakımından 'Akçakoca77' çeşidinde (62.18 g) belirlenmiştir. Araştırmada ostiol derinliği ve genişliği anaçlar bakımından 9.31-10.93 mm ve 27.24-30.33 mm; çeşitler bakımından 9.83-10.15 mm ve 21.89-32.92 mm arasında değişmiştir. Meyve hacmi üzerine anaç ve çeşitlerin etkisi önemli olmuştur. En yüksek meyve hacmi anaçlar bakımından BA29 anacında (56.85 mL), çeşitler bakımından 'Akçakoca77' çeşidinde (63.90 mL) belirlenmiştir. Meyve eti oranı ve kuru madde anaçlar bakımından %97.54-97-95 ve %25.37-27.24, çeşitler bakımından %97.60-97.95 ve %25.44-26.72 arasında belirlenmiştir. Suda çözünür kuru madde miktarı (SÇKM), titre edilebilir asitlik (TA), pH üzerine anaçlar yalnızca SÇKM; çeşitler ise asitlik üzerine etki etmiştir. Verim özellikleri üzerine anaç ve çeşitlerin önemli etkisi olmuştur. Bitki başına meyve sayısı, bitki başına verim, gövde kesit alanına verim, taç hacmine verim ve dekara verimin anaç ortalamaları bakımından sırasıyla 17.50-123.65 adet, 0.80-5.23 kg, 0.09-0.18 kg/cm2, 1.23-5.35 kg/m3, 151.06-533.66 kg; çeşit ortalamaları bakımından sırasıyla 43.11-129.17 adet, 2.86-4.51 kg, 0.14 kg/cm2, 2.44-5.40 kg/m3, 208.12-587.50 kg arasında olduğu belirlenmiştir. Verim özelliklerinin, MC anacında diğer anaçlardan; 'Akçakoca77' çeşidinde 'İstanbul' çeşidinden daha düşük olduğu belirlenmiştir.

This research was carried out to determine the effects on the growth, yield and fruit quality of 'İstanbul' and 'Akçakoca77' medlar cultivars grafted on some quince clone rootstocks [Quince BA29 (Ba29), Quince A (QA), Quince MC (MC)] in Bafra/Samsun ecological conditions during 2021-2022 years. Phenological, pomological and morphological examinations were carried out in the research. Among the examined phenological characteristics, first flowering, full flowering and harvest were earlier in MC rootstocks in terms of rootstocks and earlier in 'İstanbul' cultivars in terms of cultivars. The rootstocks and cultivars had significant effect on morphological characteristics. In terms of rootstock averages, trunk cross-sectional area was 11.05-31.78 cm2; canopy volume was 0.71-0.96 m3, leaf area was 39.65-45.67 cm2, annual shoot length was 25.89-38.63 cm; in terms of cultivar averages, trunk cross-sectional area was 20.43-28.58 cm2, canopy volume was 0.80-095 m3, the leaf area was 32.47-51.92 cm2 and annual shoot length was 21.40-44.27 cm. The rootstocks and cultivars had a significant effect on fruit yield and quality characteristics. In the research, the highest fruit weight was determined in BA29 rootstock (53.02 g) in terms of rootstocks and in 'Akçakoca77' cultivar (62.18 g) in terms of cultivars. In the research, the depth and width of ostiole were 9.31-10.93 mm and 27.24-30.33 mm in terms of rootstocks; 9.83-10.15 mm and 21.89-32.92 mm in terms of cultivars. The effect of rootstock and cultivars on fruit volume was significant. The highest fruit volume was determined in BA29 rootstock (56.85 mL) in terms of rootstocks and in 'Akçakoca77' cultivar (63.90 mL) in terms of cultivars. Fruit flesh ratio and dry matter content were determined between 97.54 - 97.95% and 25.37-27.24% for rootstocks, and between 97.60-97.95% and 25.44-26.72% for cultivars. On the total soluble solid content (TSS), titratable acidity (TA) and pH; rootstocks had only TSS, cultivars had an effect on acidity. Rootstocks and cultivars had a significant effect on yield characteristics. Number of fruits per plant, yield per plant, yield per trunk cross-section area, yield per canopy volume and yield per decare in terms of rootstock average, 17.50-123.65 pieces, 0.80-5.23 kg, 0.09-0.18 kg/cm2, 1.23-5.35 kg/m3, 151.06- 533.66 kg, respectively; 43.11-129.17 pieces, 2.86-4.51 kg, 0.14 kg/cm2, 2.44-5.40 kg/m3, 208.12-587.50 kg in terms of average cultivars, respectively. In terms of yield characteristics, MC rootstock was lower than the other rootstocks; 'Akçakoca77' cultivar was also lower than the 'İstanbul' cultivar.