Samsun Koşullarında Bazı Çörekotu (Nigella Sativa L.) Populasyonularında Önemli Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Samsun Çarşamba ilçesinde 19 Mayıs ve Atakum ilçesinde 28 Kasım 2011 tarihlerinde uygulanmaya konulmuştur.Araştırma bazı Çörek otu (Nigella sativa L.)popülasyonların önemli tarımsal ve kalite özeliklerinin belirlenmesinin amacıyla yürütülmüştür. Deneme , tesadüf blokları deneme desenine göre , 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür.Araştırmada 6 popülasyon (Kerkük , Tokat1, Tokat2 ,Denizli, Burdur ve Kahramanmaraş ele alınmıştır. Lokasyonlara bakmaksızın , araştırma sonucunda, bitki boyu 42.98- 43.05 cm, birincil dal sayısı 2.5-3.1adet, kapsül sayısı 4.5-4.9 adet, bin tane ağırlığı 2.57-2.78 g, tohum verimi 82.86-126.96 kg/da yaprak boyu 4.32-4.51mm, ham yağ oranının %27.87-31.16 ve ham yağ verimi 18.78-41.08, ham protein oranı % 23.47-33.60 ve ham protein verimi ise 23.95-31.49 kg/da değerleri arasında olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmada kuru madde(%), protein (%), ham protein verimi (kg/da), birincil dal (adet), ikincil dal (adet), üçüncül dal (adet) ve yaprak eni (mm) yönünden popülasyonlar arasında her hangi bir fark tespit edilmemiştir. Ayrıca bu araştırmada kullanılan Kerkük ,Tokat2 ve Denizli popülasyonlarında özel poşetler kullanarak kök uzunluğu çalışması yapılmıştır.5tekrarlamalı olan bu denemde, 3 farklı dönem uygulanmıştır.Bu dönemler; tomurcukluma, çiçeklenme ve tohum bağlama dönemlerinden oluşmaktadır.Popülasyonların kazık kök uzunlukları 10.00-21.60 cm ve yan kökle birlikte uzunlukları 52.87-60.80 cm arasında değişmiştir. Anahtar Kelimeler:Çörekotu, Nigella sativa, tohum verimi, yağ oranı, yağ verimiThis research was carried out in Çarşamba in May 19, 2011 and in Samsun (Atakum) in Novembr 28, 2011 .The aim of this study is to determination the important agricultural and quality characters of some black cumin (Nigella sativa L.) populations. The studay was established according to the randomized block experrimental desing with 3 replications in 2 different locations according to the randomized Block Experimental Design. The locations were in Çarşamba and Samsun (Atakum) Ondokuz Mayis University experimental field. Six populations of black cumin (Kerkük, Tokat1, Tokat2, Denizli, Burdur and Kahramanmaraş) were used in this research. At the end of the research without check the locations, they were determined that the plant heights were between 42.98- 43.05 cm, the numbers of primary branches were between 2.5-3.1 numbers, the numbers of capsule were between 4.5-4.9, the 1000 seeds weights were between 2.57-2.78 g, seeds yield were between 82.86-126.96 kg/da, leaf length were between 4.32-4.51 mm, raw oil ratio were between 27.87-31.16 %, raw oil yield were between 18.78-41.08, crude protein ratio were between 23.47-33.60 % and crude protein yield were between 23.95-31.49 kg/da. There was no differences in dry matter (%), protein (%), crude protein yield (kg/da), primary branches (numbers), secondary branches (numbers), third branches (numbers) and leaf width (mm). In this research, we determined also tarproots length and lateral roots length in Kerkuk, Tokat2 and Denizli populastions in different periods. These periods are budding, flowering and seeding periods. The taproots length changed between 10.00-21.60 cm and lateral roots canhaged between 52.87-60.80 cm. Key Words: Black cumin,Nigella sativa,Seed yield oil ration