Türkiye’deki Düzey-1 Bölgelerinin Eğitim Göstergeleri Açısından Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Abstract

Eğitim, bireylerin ve toplumların hayat standartlarını yükseltir. Bir ülkenin kalkınması ve gelişmesi için herşeyden önce bireylerine kaliteli bir eğitim sunması gerekmektedir. Türkiye’de son dönemlerde artan eğitim yatırımlarıneticesinde geçmiş yıllara kıyasla eğitimde önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Eğitimin her kademesinde okullaşma oranıartmış, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ise azalmıştır. Bu çalışmada, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleriile İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması’na (İBBS) göre Türkiye’deki Düzey-1 bölgelerinin ilkokul, ortaokul ve lisekademelerinde net okullaşma oranları, şube ve öğretmen başına düşen öğrenci sayıları gibi eğitim göstergeleri açısındandeğerlendirilmesi amaçlanmıştır. Uygulama iki farklı senaryo üzerinden gerçekleştirilmiştir. Birinci senaryoda kriterağırlıklarının eşit olduğu durum için Stochastic Multicriteria Acceptability Analysis-2 (SMAA-2) yöntemiyle; ikincisenaryoda ise kriterler için karar vericilerden alınan görüşler doğrultusunda Step-Wise Weight Assessment Ratio Analysis(SWARA) tabanlı SMAA-2 yöntemiyle alternatifler sıralanmış ve sonuçlar yorumlanmıştır. Uygulamada, JSMAAyazılımına yeni bir eklenti entegre edilerek SWARA tabanlı SMAA-2 yöntemi için kriter ağırlıklarının yazılım içindehesaplanması ve algoritmaya dahil edilmesi sağlanmıştır.