Ünye Şehir Sellerinin Zarar Görebilirlik Yöntemi İle İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Ünye ilçe sınırları içinde kalan altı adet havzanın taşkın afet risk ve zarar görebilirlik analizleri Coğrafi Bilgi Sistemleri tekniklerinden yararlanarak gerçekleştirilmiştir. Ayrıca çalışma kapsamında taşkın afet risk ve zarar görebilirlik analizleri için örnek bir taşkın modeli oluşturulmuştur. İlk olarak bu modelin hayata geçirilebilmesi ve daha anlaşılabilir olması için araştırma sahasının fiziki ve beşeri ortam özellikleri incelenerek sınıflandırılmış ve CBS ortamında ilgili haritalar üretilmiştir. İkinci olarak, oluşturulan taşkın afet risk modeli ile olası bir taşkın anında afete maruz kalma ihtimali olan bölgeler risk değerlerine göre ortaya konmuş ve yine olası bir taşkın afeti sonrası fiziksel ve sosyal zarar görebilirlik durumu tespit edilmiştir. Böylece taşkın afet risk modeli aracılığıyla olası can ve mal kayıplarını önlemek ya da en aza indirmenin yolları irdelenmiştir. Çalışmanın son aşamasında ise olası bir taşkın afetinin nerelere zarar verebileceğine yönelik bir taşkın afet risk analizi ile çoklu zarar görebilirlik analizi gerçekleştirilmiş ve analiz sonucunda ilgili kurum ya da kuruluşların kullanımına sunmak üzere taşkın afet risk ve çoklu zarar görebilirlik analiz haritaları üretilmiştir. Yine ilgili çalışma, kamu kurum ve kuruluşları ile iş birlikteliği içerisinde sel ve taşkın gibi afetlerin zararını en aza indirmek için web ve mobil uygulamalarda kullanmak üzere hazır hale getirilmiştir. Bu kapsamda detaylı bir de veri tabanı tasarlanmıştır. Eğer böyle bir iş birlikteliğine gidilirse vatandaş-yetkili idare (ilçe belediyesi) arasında afet durumlarında daha hızlı koordinasyon ve afetzedelere daha hızlı müdahale ve de afetzedelerin daha önceden belirlenecek toplanma noktalarına en kısa güzergâhtan gidebilecekleri gibi konular da rahatlıkla işlenebilecektir.

In this study, flood disaster risk and vulnerability analyzes of six basins within the boundaries of Ünye district were carried out by using Geographic Information Systems (GIS) techniques. In addition, the scope of the study, a model flood model for flood disaster risk and vulnerability analysis was established. Firstly, the physical and human environment characteristics of the research field are examined and classified and the relevant maps are produced in the GIS environment so that this model can be passed on and become more understandable. Secondly, with created flood disaster risk model, the regions that are likely to be exposed to hazards at the time of a flood were determined according to their risk values and again the physical and social vulnerability situation after a possible flood disaster was determined. Thus, through this flood disaster risk model, ways of preventing or minimizing possible loss of life and property have been examined. In the last phase of the study, a flood disaster risk analysis was conducted to determine the extent to which a flood disaster could be damaged, and a flood disaster risk and multiple vulnerability analysis maps were produced to provide for the use of the relevant institutions or organizations as a result of the analysis. Again, the study has been made ready for use in web and mobile applications in order to minimize the damage of floods and floods in cooperation with public institutions and organizations. If such a partnership is undertaken, the coordination of the disaster cases among the citizen-competent administration (district municipality) and the quicker intervention to the victims and the topics to be determined by the victims in the shortest route will be handled easily.