Orta Karadeniz Bölgesi Doğal Florasından Toplanan Kamışsı Yumak (Festuca Arundinaceae Schreb.) Genotiplerinin Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi, Çim Tipi Genotiplerinin Seçilmesi ve Genetik Yakınlık Düzeylerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, kamışsı yumak genotiplerinin bazı morfolojik ve tarımsal özelliklerinin tanımlanması ve çim tipi olacak genotiplerin seçilmesi amacıyla yürütülmüştür. Arazi çalışmaları Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Ambarköprü deneme istasyonunda, moleküler çalışmalar ise Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Laboratuvarlarında yapılmıştır. Tanımlama çalışmaları IBPGR'ye göre 2015 ve 2016 yıllarında 900 genotipte yapılmıştır. Çalışmada, ortalama bitki boyu 65-177 cm, ana sap kalınlığı 2-6.1 mm, boğum arası uzunluğu 11-53 cm, yaprak uzunluğu 10-42 cm, yaprak ayası eni 3-14 mm, salkım çıkarma gün sayısı 208.5-246, yatma durumu 1.5-5 (1=dik; 5 yatık), kardeşlenme durumu 9-330 adet, ilkbahar büyümesi 1.5-5 (1=erkenci; 5=geççi), yaş ot verimi 101-2330 g/bitki arasında bulunmuştur. Morfolojik ve teknolojik gözlem ve ölçümler neticesinde tartılı derecelendirme metodu ile 49 adet çim tipi genotip belirlenmiştir. Seçilen 49 genotip, incelenen morfolojik ve tarımsal özellikler yönünden kümeleme analizine tabi tutulmuştur. 49 adet çim tipi genotip, ISSR-PCR moleküler marker tekniği kullanılarak incelenmiştir. Yaprak örneklerinden elde edilen PCR ürünlerinde ISSR4, ISSR5 ve IS14 primerleri kullanılarak gerçekleştirilen analizlerde bantların büyüklükleri 200 ile 1500 bç arasında, toplam genotip görüntüsü 147 ve polimorfizm oranı % 100, PBİ değerlerinin 0.177 ile 0.208 arasında değiştiği görülmüştür. Genetik benzerliklerine bakıldığında en uzak genotiplerin FA37-02 ve FA09-19, FA37-02 ve FA09-08, FA37-02 ve FA22-11, FA37-02 ve FA24-18, FA37-02 ve FA32-17, FA36-13 ve FA11-12, FA36-13 ve FA20-07, FA36-13 ve FA24-03 olduğu, tüm genotiplerin ortalama benzerlik değerinin 0.639 olduğu saptanmıştır. Gerek morfolojik ve tarımsal özellikler, gerekse moleküler analizler sonucunda genotiplerin yüksek oranda değişim gösterdikleri belirlenmiştir.The aim of this study was to determine the identification criteria (phenological, morphological and some agricultural) and select the ones suitable for turfgrass. Agricultural studies in Black Sea Agricultural Research Institute Ambarköprü Station and molecular studies in Agricultural Biotechnology Department Laboratories were carried out. Identification studies was done according to IBPGR with 900 genotypes in 2015 and 2016. Some parameters determined in the study as follows. Average plant height 65–177 cm, main stem diameter 2.0–6.1 mm, internode length 11–53 cm, leaf length 10–42 cm, leaf blade width 3–14 mm, panicle emerging days 208–246, lodging 1.5–5.0 (1=erect; 5= lodged), tillering 9–330, spring growth 1.5–5.0 (1- early; 5- latish), fresh forage yield 101–2330 g/plant. End of the morphological and technological measuring and observations, 49 genotypes were selected for turfgrass with using relative rating method. 49 tall fescue genotypes selected for turfgrass, were examined with ISSR–PCR molecular technique. The sizes of the bands are between 200 and 1500 bp. Total genotype image 147 and polymorphism rates 100 % at ISSR4, ISSR5 and ISSR14 primers for PCR products obtained from leaf samples. It can be seen that PIC values range between 0.177 and 0.208. Genotypes was founded the farthest FA37-02 - FA09-19, FA37-02 - FA09-08, FA37-02 - FA22-11, FA37-02 - FA24-18, FA37-02 - FA32-17, FA36-13 - FA11-12, FA36-13 - FA20-07, FA36-13 - FA24-03 when examined for genetic similarities. Mean similarity value of all genotypes was found to be 0.639. The results showed that there was huge variation amounts the genotypes.