Hasan-ı Basri'nin Mürsellerinin Tahlili

Abstract

Hicrî ilk asır, hadis usûlü kaidelerinin ve isnad uygulamasının başlangıcı olması sebebiyle hadis tarihinin önemli bir parçasıdır. Bu döneme ait pek çok kavram ve kabul ilerleyen süreç ile birlikte değişime uğramıştır. Hadis usûlü kaidelerine göre yapılan değerlendirmelerde bazı kavramlarda gerçekleşen bu değişim gözardı edilmektedir. Bunların başında mürsel kavramı, mürsel rivayetlerin kullanımı ve değerine ilişkin kanâatler yer almaktadır. Hasan-ı Basrî ilk asır âlimleri arasında çeşitli yönleri ile öne çıkması ve meşhur mürsillerden olması sebebiyle ilk dönem rivayet üslûbunu ve mürsel hadis algısını yansıtabilecek önemli bir isimdir. Bu çalışma, Hasan-ı Basrî'nin mürsel rivayetleri sened, metin, konu ve dönemin tartışmaları bağlamında tahlil edilerek dönemin isnad kulanımı ve irsâl sebeplerine dair çıkarımlarda bulunmayı amaçlamaktadır. Böylece Hasan-ı Basrî'nin yaşadığı dönemin rivayet usûlü içerisindeki konumu ve mürsellerine dair olumlu ve olumsuz kanaatler değerlendirilmiş olacaktır. Çalışmanın sonucunda, Hasan-ı Basrî'nin, mürsel rivayetlerinde, yaşadığı dönemin rivayet üslûbunu yansıttığı ve Ali b. Medînî'nin güvenilir râvilerden oluşan senedlerle gelen mürsellerinin güvenilir olduğu tespitinin, doğru olduğu kanâatine ulaşılmıştır.Hijri first century is an important part of the history of the hadith since this century is the beginning of hadith procedures and isnad practice. Many concepts and acceptance of this period have changed along with the progress. In the evaluations made according to hadith rules, this change in some concepts is ignored. Among them are opinions about the concept of the mursal, the use and value of the mursal narrations. Hasan-ı Basrî is an important name among the first century academics in various aspects and is considered one of the famous mursils and may reflect the style of narration and the perception of the hadith. In this study, by analyzing Hasan-ı Basri's mursel narratives in the context of text, subject and period discussions; It aims to draw conclusions about the isnad and mursal causes of the period. Thus, the positive and negative opinions of Hasan-i Basri's narrative style and irsal will be evaluated. As a result Hasan b ı Basrî, the period of his contemporaries and Ali b. Medînî's reliable mursal idea, which comes with reliable seneds, is reliable.