Hasarlı Sinir Dokusu ve Kırık İyileşmesinde Uygulanan NGF ve III Tedavisinin Etkilerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi

Abstract

Amaç: Oral ve maksillofasiyal cerrahide kırık oluşumu ve beraberinde veya sonrasında oluşabilecek sinir hasarları hem hekim hem de hasta açısından rahatsızlık vericidir. Sinir büyüme faktörü (NGF), sinir rejenerasyonunda ve devamlılığının sağlanmasında hayati öneme sahiptir. Ayrıca kemik rejenerasyonunda pozitif etkileri de bildirilmiştir. Düşük doz lazer tedavisi (LLLT) maksillofasiyal cerrahi alanında sıklıkla kullanılmaktadır. Düşük doz lazer terapisi genellikle analjezik ve antienflamatuar etkileri, yara iyileşmesini ve nöral rejenerasyonu arttırdığı için kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; ezilme tipi sinir hasarında ve kırık iyileşmesinde NGF ve LLLT'nin etkilerinin incelenmesidir. Materyal ve Metod: Çalışmamız; kontrol, NGF, LLLT ve NGF+LLLT grubu olmak üzere dört grup olmak üzere toplam 28 tavşandan oluşmaktadır. Her grupta mental foramen ile birinci premolar diş arasından vertikal kırık ve mental sinirde ezilme tipi sinir hasarı oluşturulduktan sonra kontrol grubuna 0,02 ml izotonik %0,09 NaCL solüsyonu uygulanmıştır. NGF grubuna 1 µg/0,02 ml h-NGF lokal olarak yedi gün boyunca uygulanmıştır. LLLT grubuna 14 seans 810 nm dalga boyunda GaAlAs lazer operasyon alanına üç dakika süreyle uygulanmıştır. NGF+LLLT grubuna her iki tedavi yöntemi birlikte uygulandı. 28 gün sonra deney hayvanları sakrifiye edilmiştir. Stereolojik, histopatolojik değerlendirme ve istatistiksel analiz yapılmıştır. Bulgular: Elde edilen stereolojik inceleme sonuçlarına göre lazer uygulanan grupta yeni kemik ve yeni oluşan damar hacmi en yüksek bulunmuştur. Sinir dokunun histopatolojik incelenmesi sonucunda NGF grubunda akson sayısının diğer gruplara göre daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Sonuç olarak çalışmamızda kırık iyileşmesinde LLLT'nin ve ezilme tipi sinir yaralanmasında ise NGF'nin pozitif etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: düşük doz lazer tedavisi, sinir büyüme faktörü, ezilme tipi lezyon, kırık iyileşmesi

Aim: In oral and maxillofacial surgery, fractures with nerve injuries leads to disturbing clinical problems both for patients and doctors. Nerve growth factor (NGF) has a vital role in maintenance and regeneration of the nerves and a positive effect on bone regeneration has been showed. Low level laser therapy (LLLT) is usually used in maxillofacial surgery. LLLT is used for its analgesic and antiinflammatory effects and it promotes neural regeneration and wound healing. The aim of this study is to investigate the NGF and LLLT effects on neural regeneration and fracture healing. Material and Method: 28 New Zealand rabbits are divided into four groups: Control (7), NGF (7), LLLT (7) and LLLT+NGF (7). Vertical fracture between mental foramen and first premolar tooth and a crush lesion in mental nerve with a standart clamp is performed in all groups. 0.02 ml 0.09% NaCL isotonic solution was injected to the operation side locally in control group. 1µg/0.02 ml h-NGF was locally injected daily to the operation side in NGF group for seven days. 810 nm wavelength GaAlAs laser (18 J/cm2) was applied for 14 sessions to the operation side with 3 minutes application. Both NGF and LLLT is applied as described above in LLLT+NGF group. After 28 days, all the animals were sacrified. Results: According to the stereological results, angiogenesis and bone regeneration was significantly higher in LLLT group. According to the histopathological examinations in nerve tissue, myelinized axon number was higher in NGF group. Conclusion: As a result, LLLT has beneficial effects on bone regeneration and NGF improves the nerve regeneration in crush lesion. Keywords: Low level laser therapy, nerve growth factor, crush lesion, fracture healing