Acil Servise Zehirlenme Nedeniyle Başvuran Hastalarda Hemodiyaliz ve Hemoperfüzyon Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Acil Servisi'ne Ocak 2006- Aralık 2013 tarihleri arasında başvurup hemodiyaliz (HD) veya hemoperfüzyon (HP) uygulanan olguların demografik verilerini, klinik bulgularını ve laboratuar sonuçlarını inceleyip bunların prognoz üzerine etkisinin değerlendirmeyi amaçladık. Yöntem ve Gereç: Acil Servise Ocak 2006- Aralık 2013 tarihleri arasında başvuran, HD veya HP'ye alınan 36 zehirlenme hastası, geriye dönük olarak hasta dosyaları ve hastane elektronik veri sistemi kullanılarak tarandı. Hastaların klinik durumları Glaskow Koma Skoru (GKS) ve Zehirlenme Şiddet Skoru (ZŞS) kullanılarak değerlendirildi. İstatistiksel veriler SPSS v.22.0 kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: Olguların yaş ortalaması 40.1±17.9 yıl olup, 20'si erkek (%55.6) idi. HD hastaların 27'sine (%75.0) uygulanırken, 9 hastaya (%25.0) HP uygulandı. Tedavide HD uygulanan hastaların 5'i (%18.5) valproik asit, 1'i (%3.7) amlodipin, 1'i (%3.7) organik fosfor, 1'i (%3.7) parasetamol, 4'ü (%14.8) mantar, 2'si (%7.4) etil alkol, 3'ü (%11.2) lityum, 10'u (%37.0) metil alkol zehirlenmesiydi. Tedavide HP uygulanan hastaların ise; 1'i (%11.1) organik fosfor, 7'si (%77.8) amitriptilin, 1'i (%11.1) fenitoin zehirlenmesiydi. Hastaların GKS ortancası 10 (3-15) iken, ZŞS ortancası 3 (1-3)'tü. Ölen hastalarda GKS anlamlı derecede düşük, ZŞS ise anlamlı derecede yüksekti (sırasıyla p=0.011, p=0.001). Etken alımından HD veya HP uygulanmasına kadar geçen süre ortancası 10 (4-168) saatti. Ölen hastalarda yaşayan hastalarla kıyaslandığında HD veya HP uygulanmasına kadar geçen süre, ölen hasta grubunda anlamlı derecede uzundu (p=0.001). Hastaların 11'i (%30.6) öldü, 25 hasta (%69.4) ise şifa ile taburcu oldu. Sonuç: HD veya HP'ye alınan zehirlenme vakalarının çok yönlü olarak incelendiği, halen kullanılan ve gelecekte daha da yaygın olarak kullanılacağını düşündüğümüz tedavi modalitelerinin gösterildiği bir çalışma olup ülkemizde bu konu için bir ön çalışma olarak kabul edilebilir. Anahtar Kelimeler: Acil servis, hemodiyaliz, hemoperfüzyon, zehirlenme.

ABSTRACT Objective: We aimed to investigate the results and their effects to the prognosis after the examination of the demographic datas, clinical findings and laboratory findings of all the poisoning cases that underwent hemodialysis (HD) or hemoperfusion (HP) and admitted to our Emergency Department of Ondokuz Mayıs University Medicine Faculty between dates of January 2006 - December 2013. Materials And Methods: The thirty-six poisoning cases that underwent HD/HP and admitted to our Emergency Department between dates of January 2006 - December 2013 screened retrospectively using the patient records and computer information system. Clinical status of the patients were evaluated using Glaskow Coma Scale (GCS) and Poisoning Severity Score (PSS). Statistical datas were analyzed using SPSS v.22.0. Results: The mean age of the patients was 40.1 ± 17.9 years, 20 males (%55.6). HD was performed to 27 patients (%75.0) and HP was performed to 9 patients (%25). Of the patients underwent to HD, 5 patients were poisoned with valproic asid, 1 patient (%3.7) amlodipine, 1 (%3.7) organic phosphorus, 1 (%3.7) paracetamol, 4 (%14.8) mushrooms, 2 (%7.4), ethyl alcohol, 3 (%11.2) lithium, 10 (%37.0) methyl alcohol respectively. Of the patients underwent to HP, 1 patients (%11.1) was poisoned withorganic phosphorus, 7 (%77.8) amitriptyline, 1 (%11.1) phenytoin respectively. The median of GCS was 10 (3-15) and PSS was 3 (1-3) respectively. GCS was significantly lower and PSS was significantly higher in the dead patients (p=0.011, p=0.001 respectively). The median of the passed time until the HD or HP after drug ingestion was 10 hours (4-168). Compared the living patients withdeat patients, the passed time was significantly longer in the dead patient group (p=0.001). Eleven patients (%30.6) were died and 25 patients (%69.4) were discharged with full recovery. Conclusion: This study can be considered as a preliminary study in our country for this topic, that it is scrutinized the poisoning cases underwent HD or HP and showed the treatment modalities which is currently used or will be an active role in near future. Keywords: Hemodialysis, hemoperfusion, poisoning, emergency medicine