Uçuş Personelinde Omurga Ağrılarının Görülme Sıklığı ve Ağrıya Yol Açabilecek Faktörlerin Belirlenmesi

Abstract

Havacılık ve uzay faaliyetleri sırasında insanı etkileyen her türlü fiziksel-fizyolojik-psikolojik-sosyal etkenleri, bu etkilerin sonuçlarını, korunma yöntemlerini incelemek, patolojik süreçlerin tedavilerini yönetmek, uçuş emniyeti ile bağdaşmayan sağlık durumlarını tespit etmek ve bu konularda araştırma faaliyetlerini yürütmek hava ve uzay tıbbının temel amacıdır. Bu bağlamda, bu çalışmada, uçucuların görev performansını bozan veya azaltan ve uçuş emniyetini riske atabilecek nedenlerden biri olan bel boyun ağrılarının pilotlarda görülme sıklığının ve uçuş ortamında buna neden olabilecek faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 22-52 (29,93±5,2) yaş arası 475 uçuş personelinin katılımı ile yürütülmüştür. Katılımcılara, demografik özelliklerinin, kullandıkları hava taşıtı tipinin, toplam uçuş saatlerinin, Gece Görüş Gözlüğü kullanma durumlarının, yaptıkları egzersiz tiplerinin ve bel-boyun ağrılarının sorgulandığı anketler uygulanmıştır. Çalışmaya 464 erkek ve 11 kadın katılımcı dahil edilmiştir. Çalışmaya katılan uçucu personelde boyun ağrısı sıklığı %5,89 (n=28), bel ağrı sıklığı %9,89 (n=47) olarak bulunmuştur. Bel ve boyun ağrılarına; yaş, uçak kategorisi, toplam uçuş saatleri, depresyon skorları, Gece Görüş Gözlüğü kullanma durumları, düzenli spor yapma ve düzenli boyun egzersizi yapma gibi faktörlerin etki ettiği bulunmuĢtur. Yaptığımız bu çalıĢmada bel ağrısı skorları ile yaĢ, toplam uçuĢ saatleri ve Zung Depresyon skoru arasında pozitif yönlü düşük korelasyon (p<0,05); düzenli spor yapma durumu ile ise negatif yönlü yüksek korelasyon saptanmıştır (p<0,05). Erkek katılımcılarda bel ağrısı skorlarının helikopter pilotlarında yüksek olduğu (p<0,05) bulunmuştur. Bel ağrısı skorlarının 30-39 yaş arasında bulunanlarda, 3000 saat üzeri uçuş saati olanlarda ve GGG kullananlarda yüksek olduğu (p<0,05) tespit edilmiştir. Ayrıca düzenli spor yapanlarda bel ağrısı skorlarının düşük olduğu (p<0,05) saptanmıştır. Çalışmamızda boyun ağrısı sıklığının, boyun egzersizi yapmayanlarda yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). Çalışmamızda erkek ulaştırma pilotlarının depresyon skorlarının, jet ve eğitim pilotlarına göre yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). Bel ağrısının sıklığını ve şiddetini azaltmak için önleyici yöntemler mevcuttur. Bunlar, söz konusu uçaktaki belirli şikayetlerin oranı ve şiddeti temelinde, uçağın türüne özel olarak uygulanmalıdır. Alınabilecek ergonomik önlemler ile kas ve yumuşak dokularda oluşabilecek bel ve boyun ağrısı nedenlerinden korunabilinir. Bel ve boyun ağrılarının önlenebilmesi için, omurga geometrisine ekstra yük bindiren her türlü ekipman kullanımında, ergonomik kurallara riayet edilmelidir. Zorlu havacılık operasyonlarında görülen bel ve boyun ağrılarının önlenebilmesi veya azaltılabilmesi için kişiye ve yaşa özgü doğru sporların ve bel-boyun egzersizlerinin yapılmasının, yardımcı olacağına inanmaktayız.

The main purposes of the Aerospace Medicine are; to analyze the physical, physiological, psychological and social factors which affect humans during aerospace activities, the impacts of these factors and precautions taken against; to manage the treatment of pathological processes; to detect unhealthy circumstances that incompatible with flight safety and to conduct research activities in these areas. Within this context, in this study, it was aimed to determine the frequency and causal factors of neck & back pain that may jeopardize the flight safety by reducing the performance of the pilots in the flight environment. 475 flight personnel participated in this study and their ages were between 22 and 52 years old (29.93±5.2). Participants were asked to complete a survey that questioned participants' demographics, aircraft types, total flight hours, night vision goggles (NVG) usage, physical activities and neck & back pain. 464 of the participants were male and 11 of them were female. The neck pain frequency was found 28 (5.89%) and back pain frequency was found 47 (9.89%). Age, aircraft category, total flight hours, depression scores, NVG usage, regular physical exercise and regular neck exercise were found to be affecting the neck & back pain. In this study, we found low positive correlation between back pain scores and age, total flight hours and Zung Depression score (p<0.05); and high negative correlation between back pain scores and regular physical exercise (p<0.05). Back pain scores of helicopter pilots were higher in male participants (p<0.05). Back pain scores were determined to be higher in '30-39 years old' age group, in '3000 hours and more' flight hours group and in 'NVG' group (p<0.05). Also; back pain scores were found to be lower (p<0.05) in regularly exercise group. In our study, it was found that the frequency of neck pain was higher in those who did not perform neck exercise (p<0.05). Depression scores of male transport pilots were found to be higher than jet and training pilots in our study (p<0.05). There are preventive measures to reduce the frequency and severity of neck & back pain. These should be applied specifically according to severity of complaints and the aircraft type. Ergonomic countermeasures can be taken against the causes of neck & back pain to protect muscles and soft tissues. In order to prevent neck & back pain, ergonomic rules must be complied with any equipment usage that put extra weight on the spine. We believe that age-specific sports and personalized physical exercises will help to prevent or reduce neck & back pain in difficult aerospace operations. With all preventive measures, early diagnose and effective treatment of the neck & back pain will improve aircrew's health and flight safety.