Samsun ve Sinop İllerinde Kıyı Yapılarının Kıyıya Etkilerinin CBS ile İrdelenmesi

Abstract

Kıyı, bir yanı deniz bir yanı ise kara arasında kalan doğal bir ortamdır. Kıyılar dünyanın iki büyük ekolojik yapısı arasındaki sınırı oluşturur. Kıyılar ekolojik öneminin yanı sıra ulaşım ve ticaret gibi sebeplerden dolayı toplumlar tarafından tercih edilen yerleşim merkezleri olmuşlardır. Bu nedenle kıyı alanlarında birçok yapılaşma meydana gelmiştir. Kıyılarda yapılan çok çeşitli yapılar bulunmakla birlikte denizlerden optimum düzeyde yararlanma sağlamak amacıyla kıyı altyapı tesisleri yapılmaktadır. Ancak bu kıyı yapıları zamanla kıyıların topoğrafik özelliklerinde değişimlere neden olmaktadır. Bu çalışmada; Sinop ve Samsun illerindeki 13 adet balıkçılık kıyı yapısının etkisiyle yakın çevrelerinde meydana gelen topoğrafik değişiklikler belirlenmeye çalışılmıştır. İncelenen balıkçılık kıyı yapılarına ait 2019 yılına ait Google Earth'den temin edilen uydu görüntüleri ve Harita Genel Müdürlüğünden temin edilen 1975, 1990 ve 2006 yıllarına ait hava fotoğrafları Coğrafi Bilgi Sistemi yardımıyla sayısallaştırılarak kıyı çizgileri oluşturulmuş ve kıyılarda oluşan değişimler incelenmiştir. Yapılan incelemede, kıyı şeridinde 5 balıkçılık kıyı yapısının çevresinde önemli topografik değişikliklerin oluşmadığı, ancak geri kalan 8 balıkçılık kıyı yapısının çevresindeki kıyı topografyasında değişikliğe yol açtığı tespit edilmiştir. İncelenen bazı yapıların çevresi kıyı erozyonuna maruz kalırken, bazı yapıların ise içinde ve çevresinde alüvyon malzemeyle dolgu oluştuğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kıyı Yapıları, CBS, Zamansal AnalizThe coast is a natural environment between the sea and the land. The coasts form the boundary between two major ecological structures of the world. In addition to their ecological importance, the coasts have been preferred by communities due to transportation and trade. Therefore, many settlements have accured in the coastal areas. Although, there are various structures built on the coasts, coastal infrastructure facilities are being built in order to provide optimum utilization of the seas. However, these coastal structures cause changes in the topographic features of the coasts over time. In this study; 13 fishing coastal structures in Sinop and Samsun provinces, the effect of the close-up changes occurred in the vicinity was tried to determine. The satellite images obtained from the Google Earth of 2019 and the aerial photographs of 1975, 1990 and 2006 obtained from General Directorate of Maps were digitized with the help of Geographical Information System and the shoreline changes were examined. In the investigation, it was found that no significant topographic changes occurred around the 5 fishery coastal structures along the coastline, but the remaining 8 fishery coastal structures caused changes in the coastal topography around it. While some of the structures were exposed to coastal erosion, it was determined that some structures were filled with alluvial material in and around them. Keywords: Coastal Structures, GIS, Temporal Analysis