Parkinson Hastalığı Olan Bireylerde Salya Akması Sıklığı ve Şiddeti, Salya Akmasıyla İlgili Yaşam Kalitesi ve Bakım Veren Yükü Arasındaki İlişki: Kesitsel Bir Çalışma

Abstract

Amaç: Salya akması, Parkinson Hastalığı (PH) olan bireylerin yaşam kalitesini ve bakım veren yükünü olumsuz etkiler. Bu nedenle amacımız, salya akması yaşayan bireylerin yaşam kalitesini ve bakım veren yükünü incelemektir. Gereç ve Yöntem: 65 PH olan bireyi ve 65 bakım vereni içeren prospektif bir çalışma yürütülmüştür. Parkinson hastalığı olan bireyler için Siyalore Klinik Ölçeği (PH-SKÖ) ve Salya Akması Sıklığı ve Şiddeti Ölçeği (SASŞÖ) kullanılarak değerlendirilirken, bakım verenler Zarit Bakım Veren Yükü Ölçeği (ZBVYÖ) ile değerlendirilmiştir. Ek olarak, PH’ler hastalık şiddeti ve süresine göre gruplandırılmış ve salya akmasıyla ilişkili yaşam kaliteleri ve bakım veren yükleri karşılaştırılmıştır. Bulgular: PH-SKÖ, SASŞÖ ve ZBVYÖ arasında orta ila yüksek düzeylerde pozitif ve anlamlı korelasyonlar bulunmuştur (p<0,05). Daha uzun hastalık süresi ve daha yüksek şiddete sahip gruptaki katılımcılar, daha kısa hastalık süresi ve daha düşük şiddete sahip gruptaki katılımcılara kıyasla sonuç ölçüm araçlarında (PH-SKÖ, SASŞÖ ve ZBVYÖ) daha yüksek puanlar göstermiştir (p<0,01). Hiç salyası olmayan grupta, orta düzeyde salyası olan ve şiddetli salyası olan gruplar karşılaştırıldığında, şiddetli salyası olan gruptaki katılımcılar diğer iki gruba kıyasla sonuç ölçüm araçlarında daha yüksek puanlar bulunmuştur (p<0,01). Sonuç: Mevcut çalışmada salya akmasıyla yaş, hastalık süresi ve hastalık şiddeti gibi faktörler arasında ilişki bulunmuştur. Bu faktörler salya akması sıklığını ve şiddetini etkileyerek hem PH olan bireylerin salyayla ilgili yaşam kalitesini hem de bakım veren yükünü olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle, salyayla ilgili yaşam kalitesini değerlendirmenin yanı sıra bakım veren yükü de ayrıntılı olarak değerlendirilmelidir.