Meleis'in Geçiş Kuramına Dayalı Geliştirilen Uyum Programın Perimenopozal Kadınların Menopoza İlişkin Tutumlarına ve Spiritüel İyi Oluşlarına Etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı Meleis'in Geçiş Kuramı'na dayalı geliştirilen uyum programın perimenopozal kadınların menopoza ilişkin tutumlarına ve spiritüel iyi oluşlarına etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma randomize kontrollü tek kör öntest-sontest kontrol gruplu deneysel modele göre yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Sinop il merkezinde bulunan iki aile sağlığı merkezine kayıtlı 45-55 yaş arası perimenopozal kadınlar oluşturmuştur. 30 deney 30 kontrol grubu olmak üzere 60 kadınla araştırma tamamlanmıştır. Araştırmanın verileri Kişisel Bigi Formu, İyi Oluşun Maneviyat Endeksi Ölçeği (İOMEÖ), Menopoz Tutum Ölçeği (MİTÖ) ve Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Deney grubuna 4 hafta boyunca 8 modülden oluşan, menopoz sağlık eğitimi ve baduanjin egzersizi içeren Menopoz Uyum Programı uygulanmıştır. 12 haftalık izlem sürecinin ardından son test verileri toplanmıştır. Önem düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın yürütülebilmesi için etik kurul izni, kurum izni ve araştırma kapsamındaki katılımcılardan onam alınmıştır. Bugular: Deney grubunda olan kadınların, İOMEÖ alt boyut ve toplam puanlarının girişim sonrasında artış gösterdiği, bu farkın istatiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur (p<0.05). Girişim öncesi deney grubunun MİTÖ puanı ortalama değerinin girişim sonrasına göre artış gösterdiği deney grubu ile kontrol grubu arasında öntest-sontest puan farkları arasında istatiksel olarak anlamlı fark olduğu bulunmuştur (p<0.05). Deney grubunda olan kadınların girişim sonrasında MSDÖ somatik ve psikolojik şikayetler alt boyut ve toplam puanlarında istatistiksel olarak anlamlı azalma olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç: Meleis'in Geçiş Kuramı'na dayalı geliştirilen menopoz uyum programının perimenopozal kadınların spiritüel iyi oluşlarına ve menopoz tutumlarına olumlu etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Purpose: The aim of this study is to examine the effects of an adaptation program based on Meleis's Transition Theory on the attitudes of perimenopausal women towards menopause and their spiritual well-being. Materials and Methods: This research was conducted according to a randomized controlled single-blind pretest-posttest control group experimental model. The population of the study consisted of perimenopausal women aged between 45-55 years registered in two family health centers in Sinop city center. The study was completed with 60 women, 30 in the experimental group and 30 in the control group. Data for the study were collected using the Personal Information Form, the Spirituality Index of Well-Being Scale (İOMEÖ), the Menopause Attitude Scale (MİTÖ) and the Menopause Symptoms Assessment Scale (MSDÖ). The Menopause Adaptation Program, consisting of 8 modules and including menopause health education and baduanjin exercise, was applied to the experimental group for 4 weeks. After 12 weeks of follow-up, post-test data were collected. Significance level was accepted as p<0.05. In order to conduct the research, ethics committee approval, institutional permission and consent from the participants within the scope of the research were obtained. Results: It was found that the İOMEÖ sub-dimension and total scores of the women in the experimental group increased after the intervention, and this difference was statistically significant (p<0.05). It was found that the mean MİTÖ score of the experimental group before the intervention increased compared to after the intervention, and there was a statistically significant difference between the pre-test and post-test score differences between the experimental group and the control group (p<0.05). It was determined that there was a statistically significant decrease in the MSDÖ somatic and psychological complaints sub-dimensions and total scores of the women in the experimental group after the intervention (p<0.05). Conclusion: It was concluded that the menopause adaptation program developed based on Meleis's Transition Theory had a positive effect on the spiritual well-being and menopause attitudes of perimenopausal women.