Kırâat İlmi Açısından İbn Kesîr Tefsîri

Abstract

14. yüzyılda yetişmiş ve çok yönlü bir alim olan Ebü'l-Fidâ' İbn Kesîr (ö. 774/1373), Tefsîrü'l-Kur'âni'l-Azîm adlı bir tefsir kaleme almıştır. Bu eser, rivâyetlere dayalı tefsirler arasında, Taberî'nin (ö. 311/924) tefsirinden sonra en önemli ikinci kaynak olarak kabul edilmektedir. İbn Kesîr, Kur'ân âyetlerini daha iyi anlayabilmek için kıraat ihtilaflarına ve bu ihtilafların anlam üzerindeki etkilerine eserinde sıkça yer vermiştir. Müfessir bu meşhur eserinde; Kur'ân tarihini, kıraat farklılıklarını, yedi harf meselesini ve kıraat tarihine dair daha birçok konuyu zikretmiş ve kıraat ilmi açısından kayda değer çıkarımlar yapmıştır. Araştırmamız; müellifin yaşadığı dönemi, hayatı, eserleri, Tefsîrü'l-Kur'âni'l-Azîm isimli eserinde takip ettiği yöntemi ve kaynaklarının özet olarak verildiği birinci bölüm, Kur'ân tarihi ve kıraat konusunun işlendiği ikinci bölüm ve tefsirinde kullandığı kıraat vecihleri ve bu vecihlerin sistematik tasnifinin yapıldığı üçüncü bölümden oluşmaktadır. Bu çalışmada; bahse konu eser özelinde işlediğimiz konular, İbn Kesîr'den önceki ve sonraki gelen âlimlerle mukayeseli olarak değerlendirilmiş böylece kıraat ilmi açısından Tefsîrü'l-Kur'âni'l-Azîm'in yeri ve önemi göz önüne serilmeye gayret gösterilmiştir.

Abû al-Fidâ' Ibn Kathîr (d.774/1373), a scholar who grew up in the 14th century and was one of the scholars who made multifaceted studies, in his Tafsîr al-Qur'ân al-Azîm, which is considered to be the second most important tafsîr after al-Tabari's (d. 311/924) tafsîr among the narration-centered tafsîrs, he gave a lot of space to the Qur'ânic verses and the meaning expansions arising from them in order to better understand the Qur'ânic verses. In this famous work, the commentator mentioned the history of the Qur'an, the differences of Qira'ah, the issue of the seven letters, and many other issues related to the history of Qira'ah and made noteworthy inferences in terms of the science of Qira'ah. Our research; consists of the first part where the author's period of life, his life, his works, the method he followed in his Tafsîr al-Qur'ânî al-Azîm and his sources are summarized, the second part where the history of the Qur'ân and the subject of Qira'ât are discussed, and the third part where the Qira'ât wajihs he used in his tafsîr and the systematic classification of these wajihs are made. In our study, the issues we have dealt with in the work in question have been discussed in comparison with the scholars who came before and after Ibn Kathîr, and an effort has been made to reveal the place and value of Tafsîr al-Qur'ân al-Azîm in terms of the science of qiraat.