Türkiye'de Ortaokul Düzeyindeki Devlet Okullarında Okutulan İngilizce Ders Kitaplarının 'Ortak Dil Olarak İngilizce' Unsurları Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

İngilizcenin küresel bir iletişim aracı olarak benzeri görülmemiş bir şekilde yayılmasıyla birlikte çok dilli İngilizce kullanıcılarının toplam sayısı ana dili İngilizce olan toplam kullanıcı sayısını aşmıştır ve bu, İngilizcenin daha geniş bir düzeyde çoğullaşmasına olan ilginin artmasını sağlamıştır. Bu sebeple, 'ortak dil olarak İngilizce (ELF)' kavramına, özellikle de dil öğrenenlerin 'ELF' farkındalığına aşinalığı büyük bir önem taşımaktadır. Bu bağlamda; İngiliz dil eğitiminin (ELT), dil öğrenenleri İngilizceyi yalnızca anadili olarak konuşan kişilerle ilişkilendirmeden onları çok dilli bağlamlarda dilsel çeşitliliklere maruz bırakarak tek dilli İngilizce konuşma modelinden çok dilli İngilizce modeli anlayışına geçmesi günümüz dünyasında temel bir ihtiyaç olarak ortaya çıkmıştır ve çeşitli dil kullanıcılarını içeren 'ELF' kavramı, karşılıklı anlaşılabilirliği sağlamak ve çok dilli bir İngilizce repertuarının farkına varmak için iletişimin kaçınılmaz bir parçası olmuştur. İngilizcenin günümüz dünyasında değişen statüsüne paralel olarak, öğretim materyallerinin de 'uluslararası bir dil olarak İngilizce (EIL)' yaklaşımını esas alması gerekmektedir. Ders kitaplarının ELT için prestijli girdi kaynakları olduğu düşünüldüğünde, bu çalışmanın amacı Türkiye'de halihazırda devlet ortaokullarında kullanılan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) onaylı 'yabancı dil olarak İngilizce (EFL)' ders kitaplarını 'ELF' bileşenleri açısından incelemektir. Bu çalışma ayrıca yabancı dil eğitiminde ders kitabı yazarlarını 'ELF' unsurlarına dayalı daha nitelikli ders kitapları hazırlamalarını teşvik etmeyi ve ikinci veya yabancı dil öğretenlerin ve öğrenenlerin dikkatini 'ELF' unsurlarının önemi üzerine çekmeyi amaçlamıştır. Araştırmanın sonuçları, araştırmada incelenen ders kitaplarının, 'ELF' unsurlarının temsiline ilişkin çok dilli / çok kültürlü 'EIL' perspektifini görmezden gelen, ana dili İngilizce olan kullanıcıların normlarına dayandığını ortaya koymaktadır.

With the unprecedented spread of English as a global means of communication, the total number of multilingual English users has far surpassed the total number of monolingual Anglophone English users, and it leads to a growing interest in a broader pluralization of the English language; thus, familiarity with the concept of 'English as a lingua franca (ELF)', especially the 'ELF' awareness of language learners, bears a particular significance. In this respect, there has appeared an essential need for English language teaching (ELT) pedagogy to be moved away from monolingual English speaking model to polymodel understanding of English to expose language learners to diverse linguistic varieties of English in multilingual contexts without only references to the native speakers (NSs), and this is an inevitable part of 'ELF' communication involving language users to achieve mutual intelligibility and be aware of a plurilingual repertoire of English. In parallel with the changing status of English in today's world, the instructional materials also need to be oriented towards 'English as an international language (EIL)' paradigm. Considering that coursebooks are prestigious sources of input in ELT, the aim of the present study is to investigate the Ministry of National Education (MoNE) - approved 'English as a foreign language (EFL)' coursebooks currently used in public middle schools in Turkey in terms of 'ELF' components. This study also aims at encouraging coursebook writers to design more adequate coursebooks based on 'ELF' components and draw second- or foreign language teachers' and learners' attention on the importance of 'ELF' in foreign language education. The results of the investigation have revealed that the examined coursebooks in the study are based on the norms of NSs that ignore multilingual/multicultural 'EIL' perspective regarding the representation of 'ELF' components.