Orta Karadenizdeki Sığırlarda Brucella Spp.’nin Seroprevalansı ve Brusellozun Oksidatif Strese Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Orta Karadeniz Bölgesi’ndeki sığırlarda Brucella spp. seroprevalansının belirlenmesi ve brusellozun oksidatif stres parametrelerinden toplam tiyol, nativ tiyol, disülfid, nativ tiyol/toplam tiyol, disülfid/ nativ tiyol, disülfid/toplam tiyol, malondialdehit (MDA) ve adenozin deaminaz (ADA) düzeyleri üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 2024 yılı içerisinde Orta Karadeniz illerinden (Samsun, Çorum, Tokat, Amasya ve Ordu) Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlüğü‘ne gönderilen 10882 adet dişi sığır serumu materyal olarak kullanılmıştır. Brusellozun seroprevalansını belirlemek amacıyla Rose bengal plate ve komplement fiksasyon testleri uygulanmıştır. Çalışma sonunda 155 adet (%1,42) serum örneği Brucella spp. açısından pozitif, 10727 adet (%98,58) serum örneği negatif olarak belirlenmiştir. Brucella pozitif serum örneklerinin %99,35’inin (154 adet) antikor titresi 1/40 ve üzeri belirlenmiştir. Brusellozun oksidatif stres parametreleri üzerindeki etkisini incelemek amacıyla Brucella pozitif örneklerden 23 adet ve kontrol grubunu oluşturmak üzere 23 adet negatif serum örneği kullanılmıştır. Biyokimyasal analizler sonucunda; çalışma grubundaki (Brucella pozitif grup) toplam tiyol, nativ tiyol, disülfid, MDA ve ADA değerleri, kontrol grubundaki değerlere göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Brucella pozitif gruptaki disülfid/nativ tiyol, disülfid/toplam tiyol değerleri ile kontrol grubundaki değerler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik bulunmamıştır. Ayrıca Brucella pozitif gruptaki nativ tiyol/ toplam tiyol değeri ise kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Sonuç olarak, Brucella ile enfekte sığırlarda oksidan-antioksidan dengesinin bozulduğu ve buna bağlı olarak oksidatif stresin ortaya çıktığı belirlenmiştir. Bu bulgular, oksidatif stresin, Brucella infeksiyonunun tanı ve tedavisinde biyobelirteç olarak kullanım potansiyeline sahip bir perametre olabileceğini göstermektedir. Ayrıca çalışmada elde edilen seroprevalans verilerine göre Brucella enfeksiyonunun Orta Karadeniz Bölgesi’nde hayvan ve halk sağlığı açısından risk oluşturmaya devam ettiği görülmektedir.