Kadınların Doğurganlık Tercihlerine Göre Ebeveynlik Rollerine İlişkin Kendilik Algılarının Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma kadınların doğurganlık tercihlerine göre ebeveynlik rollerine ilişkin kendilik algılarının karma yöntemle incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri Samsun Vezirköprü Mehmet Paşa Aile Sağlığı Merkezi'nde kayıtlı 18-49 yaş arası 408 kadın ile 04/08/2020- 08/02/2021 tarihleri arasında toplanmıştır. Nicel veriler için kadınların tanıtıcı ve obstetrik özelliklerini sorgulayan anket formu ve Ebeveyn Rolüne İlişkin Kendilik Algısı Ölçeği; nitel veriler içinse, kadınların doğum tercihleri ile ebeveynliğe yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Kadınların ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı ölçeği (ERKA)'nde yer alan yeterlilik boyutunun ortalaması 21,95±4,87, rol doyumu boyutunun ortalaması 14,92±3,18, yatırım boyutunun ortalaması 13,93±3,37, rol dengelemesi boyutunun ortalaması 13,34±4,00 bulunmuştur. Ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı ölçeği 'Yeterlilik' alt boyut puanına etki eden bağımsız değişkenlerin ilk doğum yaşı, doğum sayısı, düşük/küretaj/ölü doğum sayısı, son çocuğun yaşı ve gebeliğin planlama zamanı olduğu belirlenmiştir (F=5,914; p<0,001). Araştırmanın nitel verilerinde Çocuk Algısı, Doğurganlık Seçimini Etkileyen Faktörler, Ebeveynlik Algısı ve Ebeveynlik Rolü olmak üzere 4 ana tema ve bu temaları oluşturan 14 alt tema belirlenmiştir. Bu temalara göre kadınların rol dengeleme konusunda kendilerini nispeten zayıf hissettikleri, kendilerini ebeveyn rollerinde yetersiz gördükleri ve hayattaki diğer rollerini unutarak anne oldukları sonucuna ulaşılmıştır.This study was carried out to examine the self-perception of women's parenting roles according to their fertility preferences with a mixed method. The data of the study were collected between 04/08/2020 and 08/02/2021 with 408 women between the ages of 18-49 registered in Samsun Vezirköprü Mehmet Paşa Family Health Center. For quantitative data, a questionnaire questioning the descriptive and obstetric characteristics of women and the Parental Role Self-Perception (ERKA) Scale; for qualitative data, a semi-structured interview form was prepared to determine women's birth preferences and their views on parenting used. The average of the competence dimension in the self-perception scale of women's parental role (ERKA) was 21.95±4.87, the average of the role satisfaction dimension was 14.92±3.18, the average of the investment dimension was 13.93±3.37 and the average of the role balancing dimension was 13.34±4.00. It was determined that the independent variables affecting the self-perception scale of the parent role scale 'Competence' sub-dimension score were age at first birth, number of births, number of miscarriages/curettage/stillbirths, last child's age, and planning time of pregnancy. In the qualitative data of the study, 4 main es, namely Child Perception, Factors Affecting Fertility Choice, Parenting Perception, and Parenting Role, and 14 sub-themes constituting these themes were determined. According to these themes, It was concluded that women felt relatively weak in their self-perception about role balancing, saw themselves as inadequate in their parental roles, and became mothers by forgetting their other roles in life.